Το κινέζικο μπαλόνι που κατέρριψαν οι ΗΠΑ στις 4 Φεβρουαρίου είχε απογειωθεί από την απόρρητη βάση της Κίνας στη νήσο Χαϊνάν, και η αρχικά προγραμματισμένη πορεία του θα το έφερνε επάνω από τις νήσους Γκουάμ και Χαβάη, αλλά οι ισχυροί άνεμοι που συνάντησε, άλλαξαν την πορεία του και το έφεραν πάνω από την Νότια Καρολίνα.
Την αποκάλυψη έκανε Αμερικανός αξιωματούχος, που ζήτησε ανωνυμία και ο οποίος δεν διευκρίνισε τι είναι στην πραγματικότητα η νήσος Χαϊνάν, η επιλεγόμενη και «Χαβάη της Κίνας».
Το «έβλεπαν»
Το μπαλόνι πέρασε πάνω από τις Αλεούτιες νήσους, τον Καναδά και τις κεντρικές Ηνωμένες Πολιτείες, για να καταλήξει στα ανοιχτά της Νότιας Καρολίνας, όπου οι ΗΠΑ το κατέρριψαν.
Η εφημερίδα Ουάσινγκτον Ποστ έγραψε ότι οι ΗΠΑ το παρακολουθούσαν από την αρχή, από την ώρα που το μπαλόνι απογειώθηκε, από το νησί Χαϊνάν, στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Στο Πεκίνο, κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων από το υπουργείο Εξωτερικών, ο εκπρόσωπος ρωτήθηκε αν πράγματι η πορεία του μπαλονιού ήταν προγραμματισμένη έτσι ώστε αυτό να περάσει πάνω από το Γκουάμ και την Χαβάη. Ο εκπρόσωπος δεν απάντησε. Επανέλαβε μόνο την γνωστή θέση της Κίνας, ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζεται να αντιδρούν υπερβολικά. Πάντως ο αμερικανικός στρατός ανακοίνωσε ότι ανέσυρε από την θάλασσα πολύ σημαντικά κομμάτια από τα ηλεκτρονικά συστήματα του μπαλονιού, αλλά και από το μπαλόνι.
Η «Χαβάη της Κίνας»
As the 2023 #Boao Forum for #Asia Annual Conference approaches, Boao Town is renovating its Mo Village to perfect its infrastructure. Located in Boao Town of #Qionghai City, Mo Village consists of 5 sub-villages with a population of about 188 households and around 650 people. pic.twitter.com/nysawA1jHV
— Hainan Today (@HainanToday) February 15, 2023
Μπορεί ο Αμερικανός αξιωματούχος που μίλησε ανωνύμως να μην είπε τι είναι η νήσος Χαϊνάν, ωστόσο η Ουάσινγκτον γνωρίζει τα πάντα γι’ αυτή. Είναι ένα τροπικό νησί όπου η κινεζική μεσαία τάξη απολαμβάνει αμμώδεις παραλίες, πεντάστερα ξενοδοχεία και αγορές σε καταστήματα αφορολόγητων ειδών. Είναι ένας παράδεισος για όσους Κινέζους μπορούν να τον πληρώσουν. Είναι όμως και το μεγαλύτερο λιμάνι ελεύθερου εμπορίου της Κίνας. Η Χαϊνάν φιλοξενεί το Boao Forum, την ετήσια συνάντηση της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ, που είναι γνωστή και ως «το Νταβός της Ασίας». Η πολυτέλεια είναι το πιο συνηθισμένο πράγμα στην επιλεγόμενη «Χαβάη της Κίνας». Εννοείται ότι οι Κινέζοι την ονόμασαν έτσι σε αντίστιξη με την αμερικανική Χαβάη
Η στρατηγική σημασία
Ωστόσο η Χαϊνάν, που είναι και η νοτιότερη επαρχία της Κίνας είναι έχει στρατηγική σημασία. Και όπως ακριβώς η αμερικανική Χαβάη, αλλά και το Γκουάμ φιλοξενεί στρατιωτικές βάσεις. Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον λοιπόν από εκεί απογειώθηκε το “κατασκοπευτικό” μπαλόνι. Το νησί, μολονότι απέχει χιλιάδες μίλια από την αμερικανική ήπειρο, θεωρείται ζωτικής σημασίας. Το γεγονός ότι είναι απομακρυσμένο προσφέρει ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Διακριτικότητα. Οι Αμερικανοί θεωρούν ότι για τον λόγο αυτό η «Χαβάη της Κίνας» είναι η βάση από την οποία διευθύνεται ένα μέρος του προγράμματος κατασκοπείας του Πεκίνου, σύμφωνα με το αμερικανικό CNN.
Hainan, China’s southernmost province, is a strategically important island. And just like Hawaii, it is also home to key military bases. https://t.co/Cl4B78k7TK
— CNN International (@cnni) February 15, 2023
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στους New York Times ότι το μπαλόνι που καταρρίφθηκε παρακολουθείτο από την στιγμή που απογειώθηκε από το νησί Χαϊνάν, στα τέλη Ιανουαρίου. Δεν ανέφεραν λεπτομέρειες για την τοποθεσία από όπου απογειώθηκε το μπαλόνι, ούτε διευκρίνισαν εάν αυτό έγινε από στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Η σημασία για το Πεκίνο
Μακριά από τα μάτια των Κινέζων που κάνουν διακοπές, ή των επιχειρηματιών που επισκέπτονται την περιοχή συνδυάζοντας δουλειές και αναψυχή, στο νοτιότερο τμήμα του νησιού Χαϊνάν βρίσκεται μία μεγάλη βάση του κινεζικού πολεμικού ναυτικού. Εκεί ναυλοχεί τμήμα του Στόλου της Νότιας Θάλασσας. Από εκεί το πολεμικό ναυτικό της Κίνας έχει άμεση πρόσβαση στα διαφιλονικούμενα ύδατα στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, με φιλονικία μεταξύ των ΗΠΑ και των Φιλιππίνων από την μια και της Κίνας από την άλλη. Ταυτοχρόνως η Χαϊνάν είναι κοντά στη θαλάσσια οδό που συνδέει τον κεντρικό Ειρηνικό με την Ινδία και την Μέση Ανατολή.
Από εκεί, ξεκίνησε τα ταξίδια του, το 2019, το δεύτερο αεροπλανοφόρο της Κίνας, το Shandong. Εκεί είναι και η βάση των πυρηνικών υποβρυχίων της Κίνας, που φέρουν διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους. Άρα το νησί είναι και μία στρατηγική βάση. Το 2020 η βάση υποβρυχίων στο Γιουλίν έγινε πρωτοσέλιδο, όταν εμπορικοί δορυφόροι εντόπισαν ένα υποβρύχιο που έμπαινε σε σήραγγα, η οποία οδηγούσε σε θαλάσσιες, υπόγειες εγκαταστάσεις στο νησί.
Οι «Σκιές» του Ειρηνικού
Στην ίδια βάση ελλιμενίζονται και τα πλοία μυστικά πλοία του λεγόμενου σκιώδους στόλου της Κίνας. Είναι αλιευτικά πλοία που εξυπηρετούν στρατιωτικούς σκοπούς, όπως ισχυρίζεται η Δύση. Το Πεκίνο απαντά ότι τέτοιος στόλος δεν υπάρχει. Το 2021, το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών υποστήριξε ότι η Κίνα φτιάχνει νέες εγκαταστάσεις στο νησί Χαϊνάν για την ανάπτυξη μονάδων ηλεκτρονικού πολέμου και αντικατασκοπείας. Πέρσι, δορυφορικές εικόνες έδειξαν πως η Κίνα διευρύνει την βάση υποβρυχίων στο νησί φτιάχνοντας άλλες δύο θέσεις ελλιμενισμού, πέραν των τεσσάρων που υπάρχουν.
Με πληθυσμό 10 εκατομμύρια, η Χαϊνάν είναι 20 φορές μεγαλύτερη από το Οάχου, το πιο πυκνοκατοικημένο νησί του συγκροτήματος της Χαβάης, όπου βρίσκεται η ναυτική βάση του Περλ Χάρμπορ. Είναι όμως από τις πιο μικρές επαρχίες της Κίνας και στηρίζεται κυρίως στην αγροτική παραγωγή.
In 2022, the scale of #Hainan‘s service trade maintained a rapid growth, with #service imports and exports exceeding 35 billion yuan, of which service exports doubled year-on-year pic.twitter.com/PHzQMlvwfq
— Hainan Today (@HainanToday) February 15, 2023
Το 2020 η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σκοπεύει μέχρι το 2035 να έχει μετατρέψει το νησί στο μεγαλύτερο λιμάνι ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, μειώνοντας την εξάρτηση του Χαϊνάν από τομείς της παραδοσιακής οικονομίας.