Ο ύπνος είναι περίεργη υπόθεση για τους εφήβους. Άλλοι κοιμούνται λίγο, άλλοι μέχρι το μεσημέρι, κάποιοι έχουν άστατο ωράριο. Αυτό που προκύπτει από μια νέα έρευνα είναι πως όσο πιο δημοφιλής είναι ένας έφηβος, τόσο λιγότερο χρόνο κοιμάται.
Σουηδοί ερευνητές ανακάλυψαν πως οι έφηβοι αυτοί είναι λιγότερο πιθανό να κοιμούνται τις 8 με 10 ώρες που χρειάζονται κάθε βράδυ. Οι πιο δημοφιλείς έφηβοι τείνουν να κοιμούνται έως και 27 λεπτά λιγότερο από τους συνομηλίκους τους, ανέφεραν οι ερευνητές την 1η Μαΐου στο περιοδικό Frontiers in Sleep.
Αυτό μπορεί να μην ακούγεται πολύ, αλλά μεταξύ των εφήβων ακόμη και μισή ώρα ύπνου μπορεί να κάνει τη διαφορά, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Serena Bauducco, ερευνήτρια ύπνου στο Πανεπιστήμιο Orebro στη Σουηδία.
«Οι έφηβοι είναι αναμφισβήτητα η πιο στερημένη από ύπνο πληθυσμιακή ομάδα», ανέφερε η Bauducco. «Προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι 30 λεπτά παραπάνω ύπνου μπορούν να οδηγήσουν σε βελτιωμένη ψυχική υγεία και καλύτερες σχολικές επιδόσεις», πρόσθετε.
Ύπνος για τους … πολυάσχολους εφήβους
Για τη μελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από περισσότερους από 1.300 Σουηδούς έφηβους ηλικίας 14 έως 18 ετών να κατονομάσουν έως και τρεις φίλους. Εκείνοι που κατονομάστηκαν περισσότερο απ’ όλους θεωρήθηκαν οι πιο δημοφιλείς.
Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα ρώτησε όλους τους εφήβους σχετικά με τις συνήθειες ύπνου τους.
Οι έφηβοι γενικά δυσκολεύονται να κοιμηθούν νωρίτερα το βράδυ, σημείωσαν οι ερευνητές.
Η ορμόνη που ρυθμίζει τον ύπνο, η μελατονίνη, τείνει να εκλύεται αργότερα στους εφήβους, ανέφεραν οι ερευνητές στις σημειώσεις τους. Επιπλέον, οι ανάγκες ύπνου ανταγωνίζονται με τις μεγαλύτερες σχολικές απαιτήσεις, τις πιο ενεργές σχέσεις με φίλους και την ανάγκη μεγαλύτερης ανεξαρτησίας από τους γονείς.
Τα αποτελέσματα «δείχνουν ότι οι δημοφιλείς έφηβοι ανέφεραν μικρότερη διάρκεια ύπνου», ανέφερε η Bauducco.
Τα δημοφιλή κορίτσια -αλλά όχι και τα δημοφιλή αγόρια- ανέφεραν επίσης περισσότερα συμπτώματα αϋπνίας, δείχνουν τα αποτελέσματα. Ήταν πιο δύσκολο να τους πάρει ο ύπνος ή να κοιμηθούν αδιατάρακτα, όπως και να ξυπνήσουν πολύ νωρίς.
Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους τα αγόρια και τα κορίτσια συμπεριφέρονται στις φιλίες, είπαν οι ερευνητές.
Τα κορίτσια φροντίζουν και ανησυχούν περισσότερο για τους φίλους τους και συμμετέχουν σε συμπεριφορές βοηθείας περισσότερο από τα αγόρια, ανέφερε η Bauducco. «Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κουβαλούν τις ανησυχίες αυτές και όταν είναι ώρα να αποκοιμηθούν», πρόσθεσε.
Μπορεί κάποιοι να υποψιάζονται ότι και τα smartphone παίζουν πλέον κάποιο ρόλο στην έλλειψη ύπνου, αλλά η Bauducco αμφιβάλλει.
«Η δημοτικότητα έχει συσχετιστεί με χειρότερο ύπνο και πριν από την ανάπτυξη της τεχνολογίας των κινητών τηλεφώνων», τονίζει.
Αντίθετα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι ένας ολοένα μεγαλύτερος κοινωνικός κύκλος θα μπορούσε να σημαίνει περισσότερο χρόνο και συναισθήματα αφιερωμένα στους φίλους και λιγότερο χρόνο για ύπνο.
Πολλοί έφηβοι προσπαθούν να κοιμηθούν τα Σαββατοκύριακα, αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες η στρατηγική αυτή μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα.
«Ας υποθέσουμε ότι ένας έφηβος κοιμάται την Κυριακή μέχρι τη 13:00. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι δύσκολο να κοιμηθεί το βράδυ για να είναι έτοιμος για το σχολείο την επόμενη μέρα, γιατί δεν θα αισθάνεται κουρασμένος», εξηγεί.
«Η υπερβολική καθυστέρηση της αφύπνισης μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση του προβλήματος του χαμένου ύπνου που συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της εβδομάδας», προσθέτει.