Η πρόσφατη απαράδεκτη και προκλητική πράξη της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η αναφορά της στη χώρα της ως “Μακεδονία” αντί για το συνταγματικό της όνομα, καταπατά τη Συμφωνία των Πρεσπών, μία συμφωνία που είχε στόχο την επίλυση του διαμαντικού ζητήματος με την Ελλάδα και την έναρξη μιας νέας σχέσης μεταξύ των δύο χωρών.
Η αντίδραση της ελληνικής πρεσβείας στη Βόρεια Μακεδονία, με την αποχώρηση της πρέσβειρας στη συνεδρίαση της Βουλής, αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα διαμαρτυρίας και ανησυχίας για την παραβίαση της συμφωνίας.
Η ευρωπαϊκή αντίδραση επίσης ήταν έντονη, καθώς η τήρηση των διεθνών συμφωνιών, όπως η Συμφωνία των Πρεσπών, είναι ουσιαστική για τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη στην περιοχή.
Η πρόκληση αυτή έχει τη δυνητικότητα να επηρεάσει την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις διμερείς σχέσεις της με την Ελλάδα. Η τήρηση των διεθνών συμφωνιών θα παραμείνει κρίσιμη για τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.
Οι σφοδρές αντιδράσεις
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
“Προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ, είναι υψίστης σημασίας η χώρα να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τον πλήρη σεβασμό των δεσμευτικών συμφωνιών της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών” ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ.
For North Macedonia to continue its successful path on EU accession it is paramount that the country continues on the path of reforms and full respect for its binding agreements, including the Prespa Agreement.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 12, 2024
Σαρλ Μισέλ
Πολύ απογοητευτικό χαρακτήρισε το γεγονός ότι η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας δεν χρησιμοποίησε το συνταγματικό όνομα της χώρας, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ με ανάρτησή του στην πλατφόρμα “ Χ”.
Congratulations to the new President of North Macedonia, Gordana Siljanovska-Davkova.
I look forward to working with you on advancing 🇲🇰 path towards the EU, through implementation of reforms and commitments.
The future of North Macedonia & the Western Balkans is in 🇪🇺.…
— Charles Michel (@CharlesMichel) May 12, 2024
Επισημαίνει ότι «η ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία της συνεχούς εφαρμογής των νομικά δεσμευτικών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα».
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ είχε ηχηρές προειδοποιήσεις στη γείτονα χώρα
Κατά τη σημερινή ορκωμοσία της στη Βουλή, και παρά το γεγονός ότι στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία», η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, κυρία Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, επέλεξε να αποκαλέσει τη χώρα της «Μακεδονία».
Η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Συντάγμα της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου.
Η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας.
Αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Βόρειας Μακεδονίας
Την ίδια ώρα το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι εκτίμησε πως η νέα πρόεδρος της χώρας Σιλιάνοφσκα κατά την της ορκωμοσία παραβίασε το Σύνταγμα και δημιούργησε κρίση στις σχέσεις της Βόρειας Μακεδονίας.
«Λυπούμαστε για την ομιλία της Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα. Με την πρώτη της κι΄ όλας φράση παραβίασε το Σύνταγμα, μην αναφέροντας τη λέξη Δημοκρατία, ούτε την ονομασία Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, με όλες τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο… Με την πρώτη της φράση προκάλεσε ήδη κρίση μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελλάδας» δήλωσε ο ‘Αρμπερ Αντέμι, βουλευτής του DUI.
Την ίδια ώρα ο υπουργός Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας θέτει θέμα ακόμη και μη εγκυρότητας της ορκωμοσίας της νέας προέδρου λόγω του ότι άλλαξε το όνομα της χώρας.