Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες: Κανόνες, εξαπάτηση και τιμωρίες


Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσαν το πιο λαμπρό πολιτισμικό γεγονός, με αυστηρά μέτρα για την ομαλή διεξαγωγή τους. Οι διοργανωτές εφάρμοζαν αυστηρούς νόμους, ενώ οι αθλητές που παραβίαζαν τους κανόνες τιμωρούνταν με δημόσιο μαστίγωμα. Ο καθηγητής ελληνικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, David Gilman Romano, εξηγεί ότι ο νόμος, οι αδέκαστοι αξιωματούχοι, ο φόβος του δημόσιου μαστιγώματος, το θρησκευτικό πλαίσιο και η προσωπική αίσθηση της τιμής συνέβαλαν στη διατήρηση της καθαρότητας των Αγώνων.

Παρά τα αυστηρά μέτρα, η εξαπάτηση δεν ήταν άγνωστη στους αρχαίους Έλληνες. Όπως αναφέρει το smithsonianmag.com, η δωροδοκία ήταν ένας κοινός τρόπος εξαπάτησης. Η πιο διάσημη περίπτωση αφορά τον πυγμάχο Εύπολο από τη Θεσσαλία, ο οποίος στην Ολυμπιάδα του 388 π.Χ. δωροδόκησε τους αντιπάλους του για να κερδίσει. Παρά την επικινδυνότητα της πρακτικής αυτής, οι αθλητές αντιμετώπιζαν αυστηρές τιμωρίες, όπως το δημόσιο μαστίγωμα και τα πρόστιμα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι παραβάτες αθλητές αντιμετώπιζαν την αναγκαία ανέγερση Ζάνα, μια στήλη που ανέγραφε το όνομά τους και το αδίκημα για το οποίο καταδικάστηκαν, αμαυρώνοντας έτσι την μνήμη τους για πάντα.

Μια άλλη μέθοδος ήταν οι κατάρες, όπου οι διαγωνιζόμενοι τοποθετούσαν επιγραφές που καταριόντουσαν τους αντιπάλους τους σε εμφανή σημεία του σταδίου. Αν και όχι αποτελεσματική μέθοδος, αυτή η πρακτική δεν επέφερε τιμωρία και προτιμούταν από ορισμένους αθλητές.

Η εξαγορά αθλητών από άλλη πόλη-κράτος ήταν επίσης διαδεδομένη. Αυτή η πρακτική δεν διευκόλυνε την άμεση νίκη, αλλά στερούσε από μια περιοχή την αίγλη της νίκης και δεν τιμωρούνταν. Ο Παυσανίας περιέγραψε δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Η πρώτη αφορούσε την εξαγορά ενός Ολυμπιονίκη από τις Συρακούσες, ο οποίος εκπροσωπούσε τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Η πόλη του κατέστρεψε το άγαλμα που είχε αναγείρει για να τιμήσει τις νίκες του, δήμευσε την περιουσία του και τον εξόρισε, απαγορεύοντάς του να πατήσει ξανά το πόδι του εκεί.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά τον αποκλεισμό της Σπάρτης το 420 π.Χ., λόγω παραβίασης της ολυμπιακής εκεχειρίας. Σπαρτιάτες αθλητές συμμετείχαν στους Αγώνες δηλώνοντας ψευδώς ότι εκπροσωπούσαν άλλες περιοχές. Στόχος τους ήταν να κερδίσουν χωρίς να αποκαλύψουν την αληθινή τους ταυτότητα. Κατά τη διάρκεια της αρματοδρομίας, ένας Σπαρτιάτης που θεωρητικά εκπροσωπούσε τη Θήβα νίκησε, αλλά αποκάλυψε κατά λάθος την αληθινή του καταγωγή. Οι κριτές διέγραψαν το όνομά του από τους Ολυμπιονίκες και απέδωσαν τη νίκη στη Θήβα.

Τέλος, υπήρχαν τα «απαγορευμένα κόλπα», όπου οι αθλητές εκμεταλλεύονταν τα «παραθυράκια» του νόμου. Ένας αθλητής στο παγκράτιο έκανε λαβή στον αντίπαλο, ώστε να φαίνεται πως πάει να τον δαγκώσει, ενώ στην πραγματικότητα προσπαθούσε να βγάλει τα μάτια του αντιπάλου χωρίς να το δουν οι κριτές, αποφεύγοντας έτσι την τιμωρία.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαίας Ελλάδας, παρά την αυστηρότητά τους, δεν ήταν απαλλαγμένοι από τις διάφορες μορφές εξαπάτησης, που μερικές φορές έφταναν σε ακραία επίπεδα δημιουργικότητας και ρίσκου.


Αφήστε ένα μήνυμα

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ