Από την Πέμπτη 6 Μαρτίου, τίθεται σε εφαρμογή ο αναθεωρημένος κώδικας δεοντολογίας του υπουργείου ανάπτυξης, με στόχο την καταπολέμηση των παραπλανητικών εκπτώσεων και προσφορών στα σούπερ μάρκετ. Οι καταναλωτές θα μπορούν πλέον να διακρίνουν τις πραγματικές μειώσεις τιμών, αποφεύγοντας πλασματικές προσφορές.
Νέοι κανόνες στις εκπτώσεις και τις προσφορές στα σούπερ μάρκετ
Ο κανόνας των 30 Ημερών
Οι νέες ρυθμίσεις επιβάλλουν ότι κάθε προσφορά πρέπει να συγκρίνεται με τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών. Για παράδειγμα, αν ένα προϊόν πωλήθηκε έναν μήνα στα 10 ευρώ, στη συνέχεια για 25 ημέρες στα 8 ευρώ, και ακολούθως επανήλθε στα 10 ευρώ, τότε, αν ξανατοποθετηθεί προσφορά, η τιμή αναφοράς θα είναι τα 8 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να εμφανίζουν εκπτώσεις που βασίζονται σε τεχνητά αυξημένες τιμές.
Εξαιρέσεις στα ευαλλοίωτα προϊόντα
Ο κανόνας των 30 ημερών δεν θα ισχύει για νωπά και ευαλλοίωτα τρόφιμα, όπως φρούτα, λαχανικά, κρέας, γάλα, ψάρια, αυγά, γιαούρτι και αλλαντικά. Ωστόσο, προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, όπως γάλατα μακράς διαρκείας ή συσκευασμένοι χυμοί, θα υπόκεινται στους νέους κανόνες εκπτώσεων.
Σούπερ μάρκετ: Τι αλλάζει στις πολυσυσκευασίες και τις προσφορές 1+1
Προσφορές τύπου «1+1 δώρο» και «2 στην τιμή του 1» θα επιτρέπονται μόνο αν η προώθηση ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία του δώρου. Αντίστοιχα, οι πολυσυσκευασίες θα πρέπει να συνυπάρχουν με τα μεμονωμένα προϊόντα στο ράφι, ώστε ο καταναλωτής να έχει σαφή εικόνα της τιμής. Αν μια πολυσυσκευασία διατίθεται για περισσότερο από δύο μήνες, θα θεωρείται νέο προϊόν και όχι προσφορά.
Πλασματικές εκπτώσεις και αυξήσεις τιμών
Η νέα νομοθεσία στοχεύει και στην αντιμετώπιση της πρακτικής όπου οι αρχικές τιμές τεχνητά αυξάνονται, ώστε οι εκπτώσεις να φαίνονται μεγαλύτερες. Για παράδειγμα, αν ένα προϊόν αρχικά κόστιζε 10 ευρώ και πωλούνταν με «έκπτωση» στα 5 ευρώ, μια επιχείρηση δεν θα μπορεί να αυξήσει την αρχική τιμή στα 12 ευρώ και να συνεχίσει να το διαθέτει στα 6 ευρώ, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη εξοικονόμηση για τον καταναλωτή.
Απομάκρυνση παραπλανητικών stickers και τιμοκαταλόγων
Προϊόντα που φέρουν αυτοκόλλητα όπως «-2€» ή «-50%» από την παραγωγή τους δεν θα θεωρούνται αυτόματα εκπτωτικά, εάν η τιμή δεν έχει πραγματικά μειωθεί στο ράφι. Παράλληλα, οι αναφορές σε «προτεινόμενες λιανικές τιμές» θα πρέπει να βασίζονται σε τιμές που έχουν όντως εφαρμοστεί στην αγορά.
Τι συμβαίνει με τα προγράμματα επιβράβευσης
Οι κανόνες περί εκπτώσεων δεν ισχύουν για προγράμματα επιβράβευσης, όπως εκπτωτικές κάρτες, κουπόνια και συστήματα πόντων. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις που τα εφαρμόζουν θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις γενικές αρχές περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
Χρόνος προσαρμογής και κυρώσεις
Οι επιχειρήσεις θα έχουν ένα σύντομο χρονικό περιθώριο προσαρμογής, ενώ από τις 17 Μαρτίου ξεκινούν εντατικοί έλεγχοι. Σε περιπτώσεις εμφανών παραβάσεων, θα επιβάλλονται πρόστιμα άμεσα.
Θα μειωθούν οι τιμές;
Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, η αυστηροποίηση των κανόνων μπορεί να οδηγήσει σε μικρές μειώσεις των πραγματικών τιμών, καθώς θα αποτρέψει την τεχνητή δημιουργία εκπτώσεων. Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι η συνολική επίδραση στις τελικές τιμές θα είναι ουδέτερη, με το μεγαλύτερο όφελος για τον καταναλωτή να είναι η διαφάνεια στις τιμές.
Ο καλύτερος τρόπος να προστατευτεί ο καταναλωτής
Ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να αξιολογήσει ένας καταναλωτής την πραγματική αξία ενός προϊόντος στο σούπερ μάρκετ είναι η σύγκριση της τιμής ανά κιλό, λίτρο ή τεμάχιο, όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 98/6. Έτσι, ακόμη και αν οι προσφορές φαίνονται δελεαστικές, η τελική σύγκριση θα γίνεται με αντικειμενικά δεδομένα.
Με τις νέες αλλαγές, η αγορά θα γίνει πιο καθαρή και οι προσφορές πιο ουσιαστικές, δίνοντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να κάνουν πιο ενημερωμένες επιλογές στις αγορές τους.