Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ πιθανότατα θα κινηθούν για να περιορίσουν την επιρροή των υπαλλήλων του Υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης (DOGE) και να επαναφέρουν τον έλεγχο επί των προϋπολογισμών και του προσωπικού μόλις ο Έλον Μασκ αποχωρήσει από το Υπουργείο Οικονομικών, δήλωσαν πηγές με γνώση του θέματος.
Το Υπουργείο Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης, που δημιουργήθηκε με εκτελεστικό διάταγμα την ημέρα που ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του και διευθύνεται από τον δισεκατομμυριούχο Μασκ, ηγήθηκε των προσπαθειών για τη συρρίκνωση του ομοσπονδιακού εργατικού δυναμικού και τη μείωση του ελλείμματος μέσω μαζικών απολύσεων, ακυρώσεων συμβάσεων και μειωμένων υπηρεσιών προς τους Αμερικανούς σε ολόκληρη την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Ωστόσο, ο Μασκ επιβεβαίωσε την Τρίτη τα σχέδιά του να μειώσει την κυβερνητική του δέσμευση σε μία ή δύο ημέρες την εβδομάδα για να επικεντρωθεί στην πληγείσα εταιρεία αυτοκινήτων Tesla, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του. Ως ειδικός κυβερνητικός υπάλληλος, η θητεία του φαινόταν να λήγει στα τέλη Μαΐου.
Ο δισεκατομμυριούχος έχει προσφέρει στον Λευκό Οίκο πολιτική κάλυψη, ενώ το τμήμα του επεδίωξε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους που το κατέστησε βαθιά αντιδημοφιλές. Οι υπουργοί θεωρούν ότι οι υπάλληλοι του DOGE καταπατούν την παραδοσιακή τους εξουσία να προσλαμβάνουν και να απολύουν, και ορισμένοι διστάζουν να υπακούσουν στις εντολές του.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί εντός της κυβέρνησης Τραμπ σχετικά με την εξουσία που έχει δοθεί στον Μασκ. Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου τον Μάρτιο, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο συγκρούστηκε με τον Μασκ, κατηγορώντας τον ότι υπονόμευσε την USAID και ο υπουργός Μεταφορών Σον Ντάφι αντιπαρατέθηκε με τον Μασκ σχετικά με τις προτεινόμενες απολύσεις ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, εκφράζοντας φόβους για την ασφάλεια της αεροπορίας, ανέφεραν πηγές που γνωρίζουν την κατάσταση.
Οι υπουργοί έχουν πιέσει για μεγαλύτερο έλεγχο στις δημοσιονομικές αποφάσεις, και χωρίς την υψηλού προφίλ παρουσία του Μασκ ως αντίβαρο, οι προσπάθειές τους να εφαρμόσουν στοχευμένες περικοπές δαπανών – αντί για σαρωτικές μειώσεις – είναι πιθανό να προχωρήσουν με λιγότερα εμπόδια, ανέφεραν πηγές, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας
Η πιο σημαντική αλλαγή θα είναι η αυξημένη εξουσία του ίδιου του υπουργικού συμβουλίου. Οι επικεφαλής των οργανισμών θα έχουν πλέον τον τελευταίο λόγο για το ποιες προτάσεις θα προωθηθούν, εδραιώνοντας τον ρόλο τους στο επίκεντρο της ομοσπονδιακής στρατηγικής αποτελεσματικότητας και δαπανών. Το υπουργικό συμβούλιο θα έχει μεγαλύτερη αυτονομία και δεν θα χρειάζεται πλέον την έγκριση του Μασκ για κάθε απόφαση, δήλωσε μία από τις πηγές.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Χάρισον Φιλντς, απέρριψε την ιδέα ότι η αποχώρηση του Μασκ από τον ρόλο του σηματοδοτεί μια μετατόπιση στην κατεύθυνση ή την επιρροή του DOGE. «Ο τρόπος με τον οποίο έχει σχεδιαστεί το DOGE είναι ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έχει ήδη αυτή την αυτονομία όσον αφορά στις περικοπές δαπανών. Το DOGE ήταν απλώς ένα στοιχείο του οργανισμού», δήλωσε. «Δεν θα υπάρξουν αλλαγές. Το DOGE λειτουργεί αβίαστα. Κατά κάποιο τρόπο, είναι σχεδόν σε λειτουργία cruise control και λειτουργεί καλά εντός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για να εκτελεί την ατζέντα του Προέδρου», πρόσθεσε.
Πολλοί παρατηρητές του DOGE, από ακαδημαϊκούς έως υποστηρικτές υπέρ και κατά του έργου του οργανισμού, βλέπουν τις προσπάθειες περικοπής του προϋπολογισμού να συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς παρά την αποστασιοποίηση του Mασκ.
Ο Μασκ, ένας από τους κορυφαίους υποστηρικτές του Τραμπ στις εκλογές του 2024, διευθύνων σύμβουλος της Tesla, της SpaceX και εκτελεστικός πρόεδρος της X, είναι η ιδεολογική κινητήρια δύναμη πίσω από την αναμόρφωση της κυβέρνησης. Έχει εγκαταστήσει κορυφαίους συνεργάτες του σε βασικές κυβερνητικές υπηρεσίες, ενώ έχει αποστείλει πρώην στελέχη της X και της SpaceX σε μια σειρά ομοσπονδιακών υπηρεσιών για να επιβλέψουν τις βαθιές περικοπές προσωπικού.
Έχει βάλει τα δακτυλικά του αποτυπώματα σε μια σειρά από πρωτοβουλίες του Λευκού Οίκου, από το πάγωμα των ομοσπονδιακών προσλήψεων, έως αρκετούς γύρους προσφορών εξαγοράς σε ολόκληρη την κυβέρνηση, καθώς και μια οδηγία προς τις υπηρεσίες να καταρτίσουν σχέδια αναδιάρθρωσης για τη μείωση του προσωπικού τους. Η απαίτησή του να λογοδοτούν οι ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι για όσα έχουν πετύχει σε χρονοβόρα εβδομαδιαία email αρχικά επιβλήθηκε από τους περισσότερους γραμματείς του υπουργικού συμβουλίου, αλλά τώρα έχει σχεδόν σταματήσει.
Με τον Μασκ να εστιάζει ξανά στις επιχειρήσεις του, η DOGE θα πρέπει να βρει έναν άλλο ηγέτη. Μια πιθανότητα είναι η Έιμι Γκλίσον, την οποία τον Φεβρουάριο ο Λευκός Οίκος διόρισε ως υπηρεσιακή διευθύντρια. Σε δικαστικό έγγραφο στις 19 Μαρτίου, ανέφερε ότι ο Μασκ δεν εργάζεται στο DOGE. Ο ίδιος ο Τραμπ το έχει αντικρούσει αυτό λέγοντας επανειλημμένα ότι ο Μασκ παραμένβει υπεύθυνος.
Ωστόσο, δεν ήταν ποτέ σαφές ποιος είναι ο ρόλος του καθημερινά και αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πριν από την αποχώρησή του. Ο Τομ Σατς, υποστηρικτής της αποστολής του DOGE και πρόεδρος της ομάδας ελέγχου Citizens Against Government Waste, δήλωσε ότι η αποχώρησή του θα μπορούσε να κάνει το DOGE πιο αποτελεσματικό.
Ο Μασκ «είναι ένα αλεξικέραυνο» που «τραβάει την προσοχή σε ό,τι κάνει», είπε. Με τον Μασκ να αναλαμβάνει έναν μικρό ρόλο, «θα είναι… ίσως πιο αποτελεσματικός λόγω της λιγότερης προσοχής που θα του δοθεί».