Η Νορβηγία εγκαινιάζει σχέδιο για να προσελκύσει κορυφαίους ερευνητές από τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, εν μέσω της αυξανόμενης πίεσης στην ακαδημαϊκή ελευθερία από την κυβέρνηση Τραμπ
Ακολουθώντας τα βήματα πολλών ιδρυμάτων σε όλη την Ευρώπη, το Συμβούλιο Έρευνας της Νορβηγίας εγκαινίασε χθες (23/4) ένα ταμείο 8,5 εκατομμυρίων ευρώ για να διευκολύνει την πρόσληψη ερευνητών από άλλες χώρες. Η πρωτοβουλία είναι ανοιχτή σε επιστήμονες από όλο τον κόσμο, αλλά επεκτάθηκε και επιταχύνθηκε μετά την ανακοίνωση σημαντικών περικοπών από την κυβέρνηση Τραμπ τον περασμένο μήνα.
Η ανακοίνωση της Νορβηγίας έρχεται πριν από την επίσκεψη στον Λευκό Οίκο του Νορβηγού πρωθυπουργού, Γιόνας Γκαρ Στόρε, και του υπουργού Οικονομικών του, πρώην γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Τα θέματα της ημερήσιας διάταξης αναμένεται να περιλαμβάνουν την ασφάλεια, την άμυνα, την Ουκρανία, τους δασμούς και το εμπόριο.
Η υπουργός Έρευνας και Ανώτατης Εκπαίδευσης της σκανδιναβικής χώρας, Σιγκρούν Άασλαντ δήλωσε: «Είναι σημαντικό για τη Νορβηγία να είναι προνοητική σε μια απαιτητική κατάσταση για την ακαδημαϊκή ελευθερία. Μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά για τους εξαιρετικούς ερευνητές και τη σημαντική γνώση και θέλουμε να το κάνουμε αυτό το συντομότερο δυνατό».
«Η ακαδημαϊκή ελευθερία βρίσκεται υπό πίεση στις ΗΠΑ και είναι μια απρόβλεπτη εξέλιξη για πολλούς ερευνητές στο κορυφαίο έθνος γνώσης στον κόσμο εδώ και πολλές δεκαετίες».
Το ερευνητικό συμβούλιο δήλωσε ότι θα δημοσιεύσει πρόσκληση υποβολής προτάσεων τον επόμενο μήνα, συμπεριλαμβανομένων των τομέων του κλίματος, της υγείας, της ενέργειας και της τεχνητής νοημοσύνης. Το πρόγραμμα αναμένεται να υλοποιηθεί σε διάστημα αρκετών ετών, με τα 8,5 εκατ ευρώ να έχουν διατεθεί για το 2026.
Άλλες χώρες που έχουν λάβει παρόμοια μέτρα περιλαμβάνουν τη Γαλλία, όπου σχεδόν 300 ακαδημαϊκοί έχουν υποβάλει αίτηση στο Πανεπιστήμιο Aix-Marseille, όταν αυτό προσφέρθηκε να δεχτεί ερευνητές με έδρα τις ΗΠΑ, και ο Γάλλος πρώην πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ζήτησε τη δημιουργία καθεστώτος «επιστημονικού πρόσφυγα» για ακαδημαϊκούς που έχουν πληγεί.
Το βελγικό πανεπιστήμιο Vrije Universiteit Brussel έχει επίσης «ανοίξει» νέες μεταδιδακτορικές θέσεις που απευθύνονται σε Αμερικανούς, και η Ολλανδία έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει επίσης να ξεκινήσει ένα ταμείο για την προσέλκυση ερευνητών.