Η εκλογή του θεωρείται ιστορική, καθώς σπάει μια σιωπηλή «παράδοση» αιώνων: η Ρώμη δεν είχε επιλέξει ποτέ πάπα από μια παγκόσμια υπερδύναμη όπως οι ΗΠΑ
Ο καρδινάλιος Ρόμπερτ Φράνσις Πρεβόστ εξελέγη Πάπας το απόγευμα της 8ης Μαΐου, λαμβάνοντας το όνομα Λέων ΙΔ’. Είναι ο 267ος Ποντίφικας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και ο πρώτος Αμερικανός που αναλαμβάνει τον θρόνο του Αγίου Πέτρου. Η ανακοίνωση έγινε με τη γνωστή λευκή καπνοδόχο από την Καπέλα Σιξτίνα, στο τέλος της δεύτερης ημέρας ψηφοφορίας.
Η εκλογή του θεωρείται ιστορική, καθώς σπάει μια σιωπηλή «παράδοση» αιώνων: η Ρώμη δεν είχε επιλέξει ποτέ πάπα από μια παγκόσμια υπερδύναμη, λόγω του φόβου ότι θα υπερκαλύψει τον πνευματικό της ρόλο με γεωπολιτικές επιρροές.
Ο Λέων ΙΔ’ δεν είναι μόνο «ο πρώτος από τις ΗΠΑ». Είναι ένας εκκλησιαστικός άνθρωπος με διεθνές αποτύπωμα, που έχει περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του — κυρίως στη Λατινική Αμερική, σε κοινότητες φτωχών και αποκλεισμένων.
Από το Σικάγο στο Περού και πίσω στη Ρώμη
Γεννημένος το 1955 στο Σικάγο, ο Ρόμπερτ Πρεβόστ εισήχθη στο τάγμα των Αυγουστινιανών και χειροτονήθηκε ιερέας το 1982 στη Ρώμη. Σπούδασε κανονικό δίκαιο στο Ποντιφικό Πανεπιστήμιο του Αγίου Θωμά Ακινάτη, αποκτώντας διδακτορικό. Όμως, το σημείο καμπής στη ζωή του ήταν η αποστολή του στο Περού.
Για δύο δεκαετίες υπηρέτησε ως ιεραπόστολος στην επαρχία Τσικλάγιο, στα βόρεια της χώρας. Έζησε ανάμεσα στους ανθρώπους των φτωχών συνοικιών, εργάστηκε ως εφημέριος και καθηγητής, έμαθε άπταιστα ισπανικά και έγινε πολίτης του Περού — απαραίτητη νομική προϋπόθεση για να χειροτονηθεί επίσκοπος εκεί. Οι πιστοί τον θυμούνται να επισκέπτεται απομονωμένες περιοχές, διασχίζοντας δύσβατα εδάφη για να τελέσει λειτουργίες και να βοηθήσει κοινότητες με περιορισμένη πρόσβαση στην Εκκλησία και στο κράτος.
Ο άνθρωπος πίσω από τον τίτλο
Πέρα από τη διοικητική του εμπειρία και τη θεολογική του συγκρότηση, ο Λέων ΙΔ’ έχει χτίσει τη φήμη του ως ταπεινός, προσιτός και πρακτικός άνθρωπος. Ως ηγέτης των Αυγουστινιανών, ταξίδευε διαρκώς σε όλο τον κόσμο, επισκεπτόμενος μονές και ενορίες σε πέντε ηπείρους. Πολλοί τον περιγράφουν ως άνθρωπο ήσυχο, με ήρεμη δύναμη, χωρίς ίχνος αλαζονείας.
Ένα μικρό αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα: κάθε φορά που επισκεπτόταν το μοναστήρι των Αυγουστινιανών στη Ρώμη, καθόταν να φάει μαζί με τους υπόλοιπους μοναχούς και πάντα έπλενε ο ίδιος τα πιάτα του.
Ο διάδοχός του στην ηγεσία του τάγματος, πατέρας Αλεχάντρο Μοράλ Αντόν, σημείωσε ότι η απλότητα αυτή δεν ήταν προσποιητή, αλλά πηγαία. Το ίδιο επιβεβαιώνει και ο ιερέας Μικέλε Φαλκόνε, ο οποίος τον περιέγραψε ως «ευέλικτο ηγέτη» που προσαρμόζει το στυλ του στο πλαίσιο: από επίσημες τελετές με χρυσοποίκιλτα άμφια, μέχρι χαλαρές λειτουργίες σε ενορίες με απλό ράσο.
Θεολογικές απόψεις και κοινωνικές τοποθετήσεις
Ο Λέων ΙΔ’ έχει πάρει δημόσια θέση ενάντια σε εξτρεμιστικές ερμηνείες της θρησκείας, όπως αυτές που αναπτύχθηκαν υπό την προεδρία Τραμπ. Όταν ο νυν Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντι. Βανς, υποστήριξε ότι η χριστιανική διδασκαλία επιτρέπει την απόρριψη μεταναστών υπέρ της «προτεραιότητας στην οικογένεια», ο Πρεβόστ αντέδρασε άμεσα μέσω της πλατφόρμας X, γράφοντας: «Ο Ιησούς δεν μας ζητά να ιεραρχούμε την αγάπη μας για τους άλλους».
Παράλληλα, όμως, έχει δεχθεί κριτική για πιο συντηρητικές θέσεις του σε θέματα ταυτότητας φύλου και οικογενειακών μοντέλων. Το 2012 είχε καταγγείλει την προβολή του «ομοφυλοφιλικού τρόπου ζωής» και την προώθηση «εναλλακτικών οικογενειών», θεωρώντας ότι συγκρούονται με το Ευαγγέλιο. Στο Περού, αντιτάχθηκε δημόσια στην εισαγωγή μαθημάτων για το φύλο στα σχολεία, κάνοντας λόγο για «σύγχυση που δημιουργεί η ιδεολογία του φύλου».
Προκλήσεις και σκιές
Η εκλογή του δεν ήταν χωρίς αμφισβήτηση. Ως επικεφαλής της Αυγουστινιανής Επαρχίας στις ΗΠΑ, φέρεται να είχε εγκρίνει την εγκατάσταση ιερέα, ο οποίος είχε κατηγορηθεί για κακοποίηση, σε μοναστήρι κοντά σε καθολικό σχολείο — χωρίς να ενημερωθούν οι γονείς ή η σχολική κοινότητα. Παρότι δεν υπήρξε δικαστική εμπλοκή, η υπόθεση αυτή προκαλεί ερωτήματα για τη διαχείριση ευαίσθητων θεμάτων εντός της Εκκλησίας.