Σε ένα σκηνικό διαρκώς κλιμακούμενης έντασης, η Μέση Ανατολή φλέγεται από την ανοιχτή πλέον στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν. Ενώ η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να αποτρέψει μια ανεξέλεγκτη γενίκευση της κρίσης, οι μεγάλες δυνάμεις, όπως η G7, παρεμβαίνουν ρητορικά αλλά και πολιτικά, ενισχύοντας την ένταση. Το Ισραήλ κλιμακώνει με χτυπήματα σε στρατηγικούς ιρανικούς στόχους, ενώ η Τεχεράνη προειδοποιεί ότι η απάντησή της θα είναι «καθοριστική». Στο παρασκήνιο, η απειλή των πυρηνικών όπλων ρίχνει βαριά τη σκιά της πάνω από την περιοχή.
Η στήριξη της G7 στο Ισραήλ και οι αιχμές κατά του Ιράν
Κατά την κοινή τους δήλωση στη σύνοδο κορυφής στον Καναδά, οι ηγέτες των πιο ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Καναδάς) εξέφρασαν απερίφραστα την υποστήριξή τους προς το Ισραήλ και καταδίκασαν τη φερόμενη απειλή που συνιστά το Ιράν για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή. Τόνισαν ότι «το Ιράν δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα», ενώ το χαρακτήρισαν ως «κύρια πηγή τρομοκρατίας και αποσταθεροποίησης» στην περιοχή.
Η στρατιωτική αναμέτρηση σε πλήρη εξέλιξη
Το Ισραήλ έχει εξαπολύσει ένα κύμα αεροπορικών επιθέσεων που στοχεύουν κρίσιμες ιρανικές στρατιωτικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων εγκαταστάσεων σχετικών με το πυρηνικό πρόγραμμα. Οι ισραηλινές αρχές κάνουν λόγο για εξόντωση υψηλόβαθμων αξιωματούχων και επιστημόνων του πυρηνικού προγράμματος. Από την άλλη, η Τεχεράνη απαντά με μαζικές πυραυλικές επιθέσεις, χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν καταγραφεί μεγάλης έκτασης απώλειες σε ανθρώπινες ζωές στο Ισραήλ.
Η στρατιωτική ένταση έχει οδηγήσει σε εκκενώσεις περιοχών εντός του Ισραήλ, ενώ και η ηγεσία του Ιράν μετακινήθηκε σε υπόγειο καταφύγιο στην Τεχεράνη. Η παρουσία της οικογένειας του Αγιατολάχ Χαμενεΐ στο ίδιο καταφύγιο υποδηλώνει το επίπεδο ανησυχίας εντός της ιρανικής ηγεσίας.
🚨Sirens sounding across northern Israel following another barrage of Iranian missiles🚨 pic.twitter.com/R7s92nqhoR
— Israel Defense Forces (@IDF) June 17, 2025
Ο Τραμπ επιστρέφει και απειλεί: «Εκκενώστε την Τεχεράνη»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, διέκοψε πρόωρα τη συμμετοχή του στη σύνοδο της G7 και επέστρεψε στην Ουάσινγκτον για να αντιμετωπίσει την κρίση. Ζήτησε άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ενώ σε ανάρτησή του κάλεσε τους Ιρανούς να «εκκενώσουν την Τεχεράνη», αφήνοντας αιχμές για πιθανή κλιμάκωση. Παράλληλα, φέρεται να άσκησε βέτο σε ισραηλινό σχέδιο δολοφονίας του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, δείχνοντας ότι, παρά την κοινή ρητορική, υπάρχουν σαφείς διαφορές στρατηγικής μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ.
Το πυρηνικό ερώτημα: απειλή ή διαπραγματευτικό χαρτί;
Επισήμως, το Ιράν υποστηρίζει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα έχει ειρηνικό χαρακτήρα. Ωστόσο, σύμφωνα με εκθέσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, το επίπεδο εμπλουτισμένου ουρανίου έχει φτάσει σε επίπεδα πολύ κοντά στην κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η αμερικανική DIA, από την άλλη, εκτιμά ότι δεν υπάρχει επί του παρόντος απόφαση επανεκκίνησης ενός στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος.
Το Ιράν, υπό πίεση, απειλεί με αποχώρηση από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, εξέλιξη που θα ενίσχυε τους φόβους για πυρηνική αναμέτρηση στην περιοχή.
Το Ισραήλ επαναχαράσσει τον χάρτη της Μέσης Ανατολής;
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου φαίνεται να υλοποιεί μια μακρόχρονη στρατηγική για πλήρη αποδυνάμωση των φιλοϊρανικών δυνάμεων στην περιοχή και για καθεστωτική αλλαγή στην Τεχεράνη. Παράλληλα με τις επιθέσεις στο Ιράν, το Ισραήλ συνεχίζει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις σε Λίβανο, Συρία, Υεμένη και φυσικά στη Λωρίδα της Γάζας, με προθέσεις επανακατοχής και μαζικών εκτοπισμών.
Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, δήλωσε ότι το Ισραήλ «δεν υπερασπίζεται μόνο τον εαυτό του, αλλά και την παγκόσμια ειρήνη». Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι η τακτική αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε παρατεταμένο πόλεμο και απρόβλεπτες γεωπολιτικές ανατροπές.
Το δίλημμα του Χαμενεΐ: συνομιλίες ή ριζοσπαστικοποίηση;
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν φαίνεται να βρίσκεται μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Αναλυτές όπως ο Τζέφρι Φέλντμαν θεωρούν ότι ο Χαμενεΐ πιθανόν να επιλέξει την οδό του διαλόγου με τις ΗΠΑ, εάν αυτό εξυπηρετεί την επιβίωση του καθεστώτος. Άλλοι όμως θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο επιτάχυνσης του πυρηνικού προγράμματος ως απάντηση στον πόλεμο.
Πληροφορίες φέρουν τις δύο πλευρές (Ουάσινγκτον και Τεχεράνη) να εξετάζουν την πραγματοποίηση συνάντησης εντός εβδομάδας, γεγονός που αφήνει ένα παράθυρο διπλωματικής διεξόδου.
Με εκατοντάδες νεκρούς και στρατιωτικές επιχειρήσεις σε πλήρη εξέλιξη, η αναζήτηση ισορροπίας ανάμεσα στην αποτροπή και τη διπλωματία γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική. Η επόμενη κίνηση του Ιράν —είτε πρόκειται για αποκλιμάκωση είτε για επιτάχυνση του πυρηνικού του προγράμματος— ίσως καθορίσει το μέλλον όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της διεθνούς ασφάλειας στο σύνολό της.