Δεκάδες χιλιάδες έφεδροι στο Ισραήλ θα επιστρέψουν στην ενεργό υπηρεσία τις επόμενες εβδομάδες, εν μέσω μιας έντονης συζήτησης για τον πόλεμο στη Γάζα, η οποία αντανακλά ευρύτερες διαιρέσεις στη χώρα.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις του Ισραήλ άρχισαν να καλούν 60.000 εφέδρους, προκειμένου να ολοκληρώσουν την επιχείρηση εκτοπισμού των Παλαιστινίων πολιτών προς τη Ράφα και να επιβάλουν πλήρη κατοχή στη Γάζα. Ακόμη περισσότεροι θα λάβουν διαταγή να παρουσιαστούν εάν οι μάχες συνεχιστούν για πολλούς μήνες, όπως αναμένουν οι αναλυτές.
Πολλοί έφεδροι που έδωσαν συνέντευξη στην εφημερίδα Guardian την περασμένη εβδομάδα δήλωσαν ότι θα αντιμετωπίσουν «μια δύσκολη επιλογή» όταν τους ζητηθεί να υπηρετήσουν ξανά, επικαλούμενοι προσωπικούς και ιδεολογικούς λόγους. Λίγοι, ωστόσο, δήλωσαν ότι θα αρνηθούν την κλήση.
«Είμαστε πρόθυμοι να θυσιάσουμε τη ζωή μας… αλλά η προφανής αλήθεια είναι ότι τώρα πεθαίνουμε χωρίς λόγο», δήλωσε ο Αβιάντ Γισαρελί, στρατιωτικός ιατρός που βρέθηκε στη Γάζα τον περασμένο μήνα. «Στρατιωτικά, δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο να κερδίσουμε… αλλά από την άλλη φαίνεται επίσης κακή επιλογή να τερματίσουμε αυτόν τον πόλεμο με τη Χαμάς με κάποιο μέρος της εξουσίας στη Γάζα και [να κρατάει] μερικούς από τους ομήρους και με τα κιμπούτς [στο νότιο Ισραήλ] ακόμα ευάλωτα. Επομένως, αυτά είναι δύσκολα ερωτήματα».
Πολλοί αντιτίθενται στην κυβέρνηση συνασπισμού με επικεφαλής τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, και θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος τώρα ώστε να επιστρέψουν οι όμηροι που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς.
«Ποτέ δεν εμπιστεύτηκα [αυτή την κυβέρνηση]… Κάθε φορά που επέστρεφα να υπηρετήσω από τον Μάρτιο του 2024, πήγαινα με βαριά καρδιά», είπε ένας 47χρονος αλεξιπτωτιστής που έχει υπηρετήσει 450 ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023, κατά την οποία οι μαχητές σκότωσαν περίπου 1.200 ανθρώπους και απήγαγαν 250. «Οπότε, αν πάω θα είναι από δέσμευση προς το τάγμα μου – επειδή είναι σαν οικογένεια και νιώθω τεράστια ευθύνη απέναντί τους».
Μια δημοσκόπηση τον Ιούλιο διαπίστωσε ότι τα τρία τέταρτα των Ισραηλινών τάχθηκαν υπέρ μιας συμφωνίας για την απελευθέρωση των ομήρων και περισσότεροι από τους μισούς δήλωσαν ότι η πολεμική ηγεσία του Νετανιάχου ήταν κακή.
Περισσότεροι από 63.000 άνθρωποι, κυρίως άμαχοι, έχουν σκοτωθεί από την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των 2,3 εκατομμυρίων έχει εκτοπιστεί πολλές φορές. Μεγάλο μέρος του παλαιστινιακού εδάφους έχει μετατραπεί σε ερείπια.
Δημοσκοπήσεις της περασμένης εβδομάδας έδειξαν ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα των Ισραηλινών συμφωνούν εν μέρει ή πλήρως με τον ισχυρισμό της ισραηλινής κυβέρνησης ότι «δεν υπάρχουν αθώοι στη Γάζα». Πολλοί έφεδροι, όπως και πολλοί Ισραηλινοί, εξακολουθούν να υποστηρίζουν πλήρως την επίθεση και δήλωσαν ότι δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι πρέπει να υπακούσουν σε οποιεσδήποτε διαταγές στράτευσης.
«Είναι ένας μακρύς πόλεμος, αλλά δεν έχουμε εναλλακτική λύση», δήλωσε ο Ερέζ Έσελ, έφεδρος συνταγματάρχης που έχει υπηρετήσει 550 ημέρες στη σύγκρουση. «Είναι κουραστικό; Ναι. Είναι επώδυνο; Ναι. Αλλά για το καλό του Ισραήλ και για το καλό των δημοκρατιών σε όλο τον κόσμο, δεν υπάρχει τρόπος να σταματήσουμε στη μέση».
Ο Έσελ, ο οποίος ζει στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και έχει τρία παιδιά που υπηρετούν στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, πρόσθεσε: «Βρισκόμαστε σε έναν παγκόσμιο πόλεμο, σε μια σύγκρουση πολιτισμών… [και] όταν μιλάς στους πολεμιστές μας, παίρνεις μια απάντηση».
Οι έφεδροι αποτελούν περίπου το 70% της πλήρους δύναμης των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων και περίπου το ήμισυ ορισμένων μάχιμων μονάδων, λένε οι ειδικοί. Η θητεία ως εφέδρου, όπως και η υποχρεωτική θητεία, αποτελεί πολιτιστικό θεσμό μεταξύ των επιλέξιμων, κυρίως Εβραίων Ισραηλινών και ορισμένων μειονοτήτων. Ο Αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, αρχηγός του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, την περασμένη εβδομάδα τους χαρακτήρισε«πολύτιμο φυσικό πόρο».
Αλλά οι τεράστιες απαιτήσεις της σύγκρουσης στη Γάζα, η οποία έχει κινητοποιήσει εκατοντάδες χιλιάδες, με ορισμένους να υπηρετούν έως και 700 ημέρες, είναι πρωτοφανείς. Πολλοί έφεδροι έχουν δει επιχειρήσεις και γάμους να καταρρέουν και περίπου το 12% εμφανίζει σημάδια διαταραχής μετατραυματικού στρες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα . Το κόστος για την οικονομία είναι υψηλό. Τέτοιες εντάσεις έχουν οξύνει τις διχόνοιες σχετικά με την άρνηση της υπερορθόδοξης κοινότητας του Ισραήλ να υπηρετήσει στον στρατό.
«Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε μια κατάσταση στην οποία δεν φέρουν όλα τα μέρη της κοινωνίας το βάρος. Οι στρατιώτες, οι στρατιωτικοί καριέρας και οι δεκάδες χιλιάδες έφεδροι ενσαρκώνουν τη βαθύτερη έκφραση της ισραηλινής αλληλεγγύης», δήλωσε ο Ζαμίρ κατά την περιοδεία του στη Γάζα την περασμένη εβδομάδα.
Ένας άγνωστος αριθμός εφέδρων αποφεύγει ή αναβάλλει την ένταξή στις μονάδες τους λέγοντας στους διοικητές ότι είναι άρρωστοι ή τραυματίες ή απλώς εξηγώντας ότι φοβούνται για τις σχέσεις ή τις επιχειρήσεις τους.
«Ο αριθμός όσων αρνούνται επίσημα είναι πολύ χαμηλός αυτή τη στιγμή, αλλά μπορείς να αποφασίσεις ότι δεν θέλεις να πας στον πόλεμο για διάφορους λόγους. Μπορείς να αρνηθείς ιδεολογικά, αλλά [μετά] να πας στον διοικητή σου και να του πεις ότι σε πονάει η πλάτη ή ότι η γιαγιά σου δεν είναι καλά», δήλωσε ο Άριελ Χάιμαν, έφεδρος συνταγματάρχης και πρώην επικεφαλής του συστήματος εφέδρων των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων.
Εκτιμά ότι περίπου οι μισοί από τους εφέδρους πιστεύουν ότι «πρέπει να συνεχίσουμε και να χτυπήσουμε τη Χαμάς», ενώ άλλλοι τόσοι «διαμαρτύρονται [εναντίον της συνέχισης του πολέμου] το Σάββατο και πηγαίνουν να πολεμήσουν την Κυριακή».
Χιλιάδες πρώην στρατιωτικοί, αν και λιγότεροι έφεδροι, έχουν υπογράψει υψηλού προφίλ αιτήματα και επιστολές που ζητούν τον άμεσο τερματισμό της σύγκρουσης.
Οι περισσότεροι έφεδροι δεν θα σταλούν στη Γάζα, αλλά θα υπηρετούν στα σύνορα του Ισραήλ ή θα αναπτυχθούν στη Δυτική Όχθη. Αυτό θα απελευθερώσει τακτικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων επαγγελματιών στρατιωτών και όσων εκπληρώνουν την υποχρεωτική τους θητεία.