Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης της Τουρκίας, Οζγκιούρ Οζέλ ενδέχεται να απομακρυνθει απο τη θέση του, καθώς βαθαίνει η πολιτική κρίση στη χώρα. Οι αναλυτές κάνουν λόγο για μία υποκινούμενη προσπάθεια υπονόμευσης του παλαιότερου πολιτικού κόμματος της Τουρκίας, το οποίο νίκησε το AKP του Ερντογάν στις τοπικές εκλογές του 2024 και σημειώνει άνοδο στις δημοσκοπήσεις.
Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης της Τουρκίας, το οποίο έχει ήδη πληγεί από μια άνευ προηγουμένου νομική καταστολή, θα μπορούσε να δει σήμερα (15/9) τον ηγέτη του να εκδιώκεται από δικαστήριο σε μία υπόθεση που ορισμένοι θεωρούν ως δοκιμασία της ασταθούς ισορροπίας της χώρας μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού.
Δικαστήριο της Άγκυρας πρόκειται να αποφασίσει εάν θα ακυρώσει το συνέδριο του κόμματος του 2023 λόγω φερόμενων διαδικαστικών παρατυπιών – μια κίνηση που θα αφαιρέσει τον πρόεδρό του, Οζγκούρ Οζέλ, από τον τίτλο του και θα διαβρώσει περαιτέρω την ηγεσία και την εξουσία της αντιπολίτευσης.
Εκατοντάδες μέλη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) έχουν φυλακιστεί εν αναμονή της δίκης σε μια εκτεταμένη έρευνα για φερόμενες διασυνδέσεις με διαφθορά και τρομοκρατία, μεταξύ των οποίων και ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.
Το κεντρώο CHP, το οποίο αρνείται τις κατηγορίες εναντίον του, βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο στις δημοσκοπήσεις με το ισλαμικών ριζών, συντηρητικό κόμμα AKP του Ερντογάν. Ο 50χρονος Οζέλ, ο μαχητικός ηγέτης του με τη βραχνή φωνή, έχει αποκτήσει εξέχουσα θέση μετά την κράτηση του Ιμάμογλου. Οι διαδηλώσεις κατά του Ερντογάν έχουν αναζωπυρωθεί την τελευταία εβδομάδα, λόγω μιας νομικής καταστολής που οι επικριτές αποκαλούν πολιτικοποιημένη και αντιδημοκρατική. Η κυβέρνηση το απορρίπτει αυτό, λέγοντας ότι η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη.
«Αυτή είναι μια σοβαρή στιγμή που σηματοδοτεί μια αλλαγή καθεστώτος στην Τουρκία από έναν ανταγωνιστικό αυταρχισμό, στον οποίο τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν ακόμα να κερδίσουν εκλογές, σε ένα είδος ηγεμονικού αυταρχισμού, στον οποίο είναι πιο συμβολικά και ανίκανα να κερδίσουν», δήλωσε η Σερέν Σελβίν Κορκμάζ, συνιδρύτρια και συνδιευθύντρια του Ινστιτούτου IstanPol, ενός think tank με έδρα την Κωνσταντινούπολη.
Οι τουρκικές μετοχές, τα ομόλογα και η λίρα έχουν υποχωρήσει πριν από την απόφαση του δικαστηρίου. Κατέρρευσαν τον Μάρτιο όταν ο Iμάμογλου φυλακίστηκε εν αναμονή της δίκης, υπογραμμίζοντας τις ανησυχίες για το κράτος δικαίου στη μεγάλη αναδυόμενη οικονομία της αγοράς όπου ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από 30%.
Εάν το δικαστήριο ακυρώσει το συνέδριο και αποπέμψει τον Οζέλ, θα μπορούσε να διορίσει έναν επίτροπο για να διευθύνει το κόμμα ή να επαναφέρει τον πρώην πρόεδρο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον οποίο ο Ερντογάν νίκησε στις εκλογές του 2023, αλλά έκτοτε έχει χάσει δημοτικότητα εντός του CHP. Θα μπορούσε επίσης να απορρίψει την υπόθεση, που κατατέθηκε από ένα μέλος του CHP, ή να καθυστερήσει την έκδοση απόφασης.
Η νομική καταστολή του κόμματος, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, έχει οξύνει τις ανησυχίες για αυτό που οι επικριτές αποκαλούν αυταρχική διολίσθηση της Τουρκίας, στην οποία τα δικαστήρια, τα μέσα ενημέρωσης, ο στρατός, η κεντρική τράπεζα και άλλοι πρώην πιο ανεξάρτητοι θεσμοί έχουν υποκύψει στη βούληση του Ερντογάν κατά τη διάρκεια της 22χρονης βασιλείας του.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι και αναλυτές λένε ότι οι τοπικές εκλογές του περασμένου έτους – στις οποίες το CHP σάρωσε τις περισσότερες μεγάλες πόλεις στη μεγαλύτερη ήττα που έχει σημειωθεί ποτέ για το ΑΚΡ του Ερντογάν – έδειξαν ότι η δημοκρατία νίκησε στην Τουρκία, παρά τις ανησυχίες των επικριτών.
Η αποπομπή του Οζέλ θα μπορούσε να οδηγήσει την αντιπολίτευση σε περαιτέρω αναταραχή και εσωτερικές διαμάχες, ενισχύοντας τις πιθανότητες του Ερντογάν να παρατείνει την κυριαρχία του. «Τώρα, για πρώτη φορά, βλέπουμε την κυβέρνηση να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης (και) να επιλέγει ποιος μπορεί να το κυβερνήσει», δήλωσε ο Κορκμάζ.
Το Σαββατοκύριακο οι αρχές συνέλαβαν 48 ακόμη άτομα, συμπεριλαμβανομένου ενός δημάρχου, στο πλαίσιο της έρευνας του CHP, η οποία είναι ξεχωριστή από την απόφαση του δικαστηρίου της Άγκυρας και επικεντρώνεται στην βάση εξουσίας του, την Κωνσταντινούπολη.