Η Ελληνική Κυβέρνηση προωθεί σημαντικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, εστιάζοντας στην υποχρεωτική μετάβαση προς τις συλλογικές διαπραγματεύσεις ως τον πρωταρχικό μηχανισμό για τον καθορισμό των αμοιβών των εργαζομένων. Σε μια προσπάθεια να ανταποκριθεί σε ευρωπαϊκές οδηγίες για επαρκείς κατώτατους μισθούς και βελτίωση των συνθηκών εργασίας, η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο την κάλυψη τουλάχιστον του 80% των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Η υπουργός Εργασίας, κυρία Δόμνα Μιχαηλίδου, έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας επιτροπής με στόχο την υιοθέτηση αυτής της οδηγίας. Ο στόχος είναι να προωθηθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των μισθών, να επιτευχθούν επαρκή επίπεδα κατώτατων μισθών και να βελτιωθεί η πραγματική πρόσβαση των εργαζομένων στην προστασία μέσω ενός καθορισμένου κατώτατου μισθού.
Στόχος της ευρωπαϊκής οδηγίας
Επίσης, οι εργαζόμενοι και οι εκπρόσωποί τους έχουν δικαίωμα έγκαιρης ενημέρωσης και διαβούλευσης για ζητήματα που τους αφορούν.
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος της Οδηγίας είναι να ωθήσει τα κράτη-μέλη με νόμιμους κατώτατους μισθούς να θεσπίσουν ένα πλαίσιο για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση αυτών των κατώτατων μισθών σύμφωνα με ένα σύνολο σαφών κριτηρίων. Ο κατώτατος μισθός θα επικαιροποιείται τουλάχιστον ανά διετία (ή το αργότερο ανά τετραετία για τις χώρες που χρησιμοποιούν μηχανισμό αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής).
Ωστόσο, η οδηγία δεν προβλέπει συγκεκριμένο επίπεδο κατώτατου μισθού το οποίο πρέπει να επιτύχουν τα κράτη-μέλη.
Στο θέμα της ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η Ε.Ε. εκτιμά πως είναι ένας τρόπος να καταπολεμηθεί η φτώχεια των εργαζομένων και να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας.
Η Ελλάδα
Οι χώρες που θα υιοθετήσουν την οδηγία θα πρέπει να καταρτίσουν ένα σχέδιο με σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εικόνα στην ελληνική αγορά εργασίας, σε ό,τι αφορά τους μισθούς είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με όσα επιτάσσει η Ευρώπη. Η απόσταση είναι χαώδης. Τα επίσημα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας. Επίσης οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές, αφορούν ένα μικρό μέρος του συνόλου.
Το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, υπογράφηκαν 209 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές, μόνο 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις.
Οι προσπάθειες αυτές συνάδουν με τα αιτήματα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων και με την επιθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δίκαιους μισθούς και καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους.
Παρά τις προσπάθειες, η πραγματικότητα στην ελληνική αγορά εργασίας παρουσιάζει προκλήσεις. Τα περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι η πλειονότητα των εργαζομένων καλύπτονται από ατομικές συμβάσεις εργασίας. Οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές επηρεάζουν μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνόλου.