Πως το χαρτί υγείας έφτασε να είναι αυτή την στιγμή το νούμερο 1 περιζήτητο αγαθό στον πλανήτη
Βρισκόμαστε εν μέσω πανδημίας και πλέον τα αρχέγονα ένστικτα επιβίωσης αρχίζουν και κάνουν την εμφάνισή τους σε όλο τον πλανήτη.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα supermarket όπου ο κόσμος κάνει… ουρές. Μπαταρίες, νερά, ξηρά τροφή, κονσέρβες και τόνοι αλλά και αμέτρητοι τόνοι χαρτιού υγείας.
Γιατί όμως υπάρχει αυτή η ψύχωση συγκεκριμένα με το χαρτί υγείας και έχουμε φτάσει σε έλλειμμά του σε παγκόσμιο επίπεδο;
«Υπάρχει άνεση κι ασφάλεια στο να γνωρίζουμε ότι είναι εκεί», λέει η ψυχολόγος Μέρι Αλβορντ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου George Washington. «Ολοι μας τρώμε, όλοι κοιμόμαστε και όλοι μας αφοδεύουμε. Είναι μια βασική ανάγκη να φροντίσουμε τον εαυτό μας».
Είμαστε επίσης εξαιρετικά κοινωνικά πλάσματα και υπολογίζουμε στην κοινότητα για την επιβίωσή μας. Οι άνθρωποι που θεωρούνται ακάθαρτοι ή αδιάθετοι κινδυνεύουν να νιώσουν αποκλεισμό – που στην κατάσταση της φύσης θα μπορούσαν να σημαίνει ότι επέρχεται ο θάνατος. «Ολο το… ρεζουμέ είναι γιατί θέλουμε να είμαστε καθαροί κι ευπαρουσίαστοι και κοινωνικοί και να μην μυρίζουμε άσχημα».
Το αναπάντεχο και ο αιφνιδιασμός
«Ο πανικός του κορονοϊού έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα. Γνωρίζουμε ακριβώς πότε πλησιάζει ο τυφώνας ή η εποχή των χιονοθύελλων, και τα καταστήματα και οι αλυσίδες εφοδιασμού μπορούν να προετοιμαστούν. Κανείς δεν πρόβλεψε την εποχή του φονικού ιού ωστόσο. Εμείς, ως χώρα, ανταποκριθήκαμε αργά», λέει ο ψυχολόγος Baruch Fischhoff, καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών και Δημόσιας Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon. «Μέχρι πρόσφατα, πολλοί άνθρωποι έλαβαν τη διαβεβαίωση ότι αυτό δεν ήταν μεγάλο πρόβλημα. Στη συνέχεια, ξαφνικά, τους είπαν να αποθηκεύσουν, για αόριστο χρονικό διάστημα».
Όταν πρόκειται για την αποθήκευση, διαφορετικά βασικές ανάγκες προσφέρουν διαφορετικές επιλογές. «Εάν οι άνθρωποι δεν βρουν την τροφή που θέλουν, θα μπορούσαν να αγοράσουν άλλα τρόφιμα», λέει ο Fischhoff. «Για το χαρτί υγείας, δεν υπάρχουν υποκατάστατα…» Η ανάγκη να συσσωρευτεί το ένα προϊόν για το οποίο δεν υπάρχει εναλλακτική λύση επιδεινώνεται μόνο, προσθέτει, από το γεγονός ότι δεν είναι σαφές πότε θα σταματήσουν οι πιθανές ελλείψεις. Η καθυστερημένη ανταπόκριση της Αμερικής στην πανδημία COVID-19 σημαίνει ότι οι αγοραστές δεν έχουν λάβει «διαβεβαιώσεις ότι θα αντιμετωπιστούν τα θέματα της εφοδιαστικής αλυσίδας εν ευθέτω χρόνω».
Πιθανότατα θα γίνει κι αυτό τη στιγμή που ο ιός θα τεθεί υπό έλεγχο – τελικά. Μέχρι τότε, οι άνθρωποι θα είναι άνθρωποι και οι εκκεντρικότητες μας θα είναι οι εκκεντρικότητες μας. Ο αγοραστικός πανικός μας, λέει η Alvord, αντιπροσωπεύει ένα πράγμα το οποίο μπορούμε να θέσουμε υπό τον έλεγχό μας. Σε μια εξαιρετικά αβέβαιη στιγμή, είναι τουλάχιστον κάτι κι αυτό…