Στο φόντο που ο Ερντογάν με την ακόρεστη στρατηγική των προκλήσεων έχει φροντίσει να μονιμοποιήσει οι ευρωπαίοι ηγέτες ξανακάθονται στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής. Φέρνοντας την «οικοδέσποινα» Άνγκελα Μέρκελ, στην άβολη θέση της κεφαλής του τραπεζιού, αφού παρά τις απανωτές, μεσολαβητικές προσπάθειες, η γερμανική προεδρία αδυνατεί σε ακόμη ένα ευρωπαϊκό ραντεβού, να «σερβίρει» τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Για αυτή την συνεδρίαση πάντως οι επιτελείς των Βρυξέλλων, μόνο βουλωμένο γράμμα δεν χρειαζόταν να διαβάζουν, όταν δημοσιοποιώντας στις 8 Οκτωβρίου την ατζέντα της Συνόδου, επέδειξαν την προνοητικότητα προσθέτοντας στην θεματική της Αφρικής, τον αστερίσκο ότι «ενδέχεται ανάλογα με τις εξελίξεις, να συμπεριλαμβάνει και άλλα ζητήματα εξωτερική πολιτικής».
Ο Ερντογάν… «δικαίωσε» τις Βρυξέλλες μετά από τρία εικοσιτετράωρα, δίνοντας εντολή να ζεστάνει τις μηχανές του το Oruc Reis, και να επιστρέψει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, σχεδόν ένα μήνα μετά από την αποχώρηση του. Επί της ουσίας και στη σκιά της μείζονος κλιμάκωσης της Άγκυρας, αυτό που θα προμηνύεται, σύμφωνα με την ανάλυση της Αθήνας, είναι ένα crash test της Ευρώπης με τον αναξιόπιστο Τούρκο Πρόεδρο.
Η Αθήνα και η Λευκωσία επιστρέφουν στο στρογγυλό τραπέζι των Βρυξελλών, με την απόλυτη νομιμοποίηση να θέσουν εκ νέου το ζήτημα της τουρκικής επιθετικότητας και επιπλέον να υπενθυμίσουν στους ευρωπαίους συμμάχους την δέσμευση τους για το μαστίγιο έναντι της Άγκυρας. Αποτυπωμένο ξεκάθαρα στα συμπεράσματα της προηγούμενης Συνόδου, με τις διακριτές αναφορές στα άρθρα 29 και 215 της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν στις κυρώσεις και με σαφώς προσδιορισμένο καταληκτικό ορίζοντα, αλλά με εκκρεμότητα τον οδικό χάρτη εφαρμογής τους.
Η ελληνική αποστολή δεν προσέρχεται στη συνεδρίαση με υπερβολικές προσδοκίες αναφορικά με το ζήτημα των κυρώσεων αλλά καταφανώς ούτε και με μοιρολατρική διάθεση. Άλλωστε αποτελεί ένα κεκτημένο της μετριοπαθούς στάσης, αλλά και των διαπιστευτηρίων συνέπειας και αξιοπιστίας που έχει επιδείξει καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του μαραθωνίου έντασης. Είναι το ίδιο μίγμα της εξωτερικής πολιτικής που όπως εκτιμάται στην κυβέρνηση έχει αφενός δημιουργήσει τα αδιέξοδα στην τουρκική διπλωματία και στην απομόνωση τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Επιπλέον στην αιχμή των ελληνικών επιδιώξεων σε αυτόν τον γύρο είναι να μιλήσουν οι ισχυροί παίκτες στο ευρωπαϊκό τραπέζι και να πάρουν σαφή θέση χαράσσοντας ταυτόχρονα με περισσότερη ευκρίνεια την ευρωπαϊκή κόκκινη γραμμή προς την Τουρκία. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι στην Αθήνα και παρά τα καθαρά μηνύματα στήριξης, δεν παραγνωρίζουν τον συσχετισμό δυνάμεων όπως αυτός διαμορφώνεται από τα ισχυρά συμφέροντα που βρίσκονται στον πυρήνα των διμερών σχέσεων, ευρωπαϊκών χωρών με την Τουρκία.
Η αξίωση να συζητηθεί η νέα ακραία πρόκληση και να προσδιοριστούν οι συνέπειες της δεν επιδέχεται απόρριψης και παρότι αναμένεται να μπει στο τραπέζι τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου, ο πρωθυπουργός, θα εκθέσει όλα τα δεδομένα ήδη από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Το περιθώριο της προσφέρει τη δυνατότητα επαφών στο υψηλότερο επίπεδο που θα ενισχύσει τη στήριξη των ελληνικών θέσεων στο μεγάλο τραπέζι του ευρωπαϊκού συμβουλίου.