O Κυριάκος Μητσοτάκης παρευρέθηκε το βράδυ της Πέμπτης στη δεξίωση που παρέθεσε προς τιμήν του η «Ελληνική Πρωτοβουλία», με τον Ελπιδοφόρο να μην δίνει το «παρών». Η δεξίωση πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες μετά την επίσημη ακύρωση της ξενάγησης του Πρωθυπουργού από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής στο Ground Zero.
Η ενόχληση της Αθήνας από την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής στα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας» στο Μανχάταν, όπου ο κ. Ελπιδοφόρος φωτογραφήθηκε μαζί με τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκφράστηκε επίσημα από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Γιάννη Οικονόμου κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. Λίγες ώρες αργότερα, και μετά από έντονη φημολογία, ήρθε και η ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη – Ελπιδοφόρου.
Αν και η επίσημη αιτία της ακύρωσης είναι η προσθήκη στο πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη της συνάντησης με τη διευθυντική ομάδα της Wall Street Journal, ωστόσο ο βασικός λόγος θεωρείται η ενόχληση της Αθήνας.
Και ενώ οι πληροφορίες ανέφεραν ότι Κυριάκος Μητσοτάκης και Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος θα βρίσκονταν στη δεξίωση που παραθέτει, κατά παράδοση, η ομογένεια προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού, ούτε αυτό έγινε. Η παράδοση επίσης θέλει τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Αμερικής να προσφωνεί τον εκάστοτε πρωθυπουργό.
Σύμφωνα με τον Εθνικό Κήρυκα, ο κ. Ελπιδοφόρος δεν παρέστη στη δεξίωση, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να του είχε ζητήσει να μην τον προσφωνήσει. Παράλληλα, όπως αναφέρει ο Εθνικός Κήρυκας, κατά την εκδήλωση διέρρευσε πως ενδεχομένως να γινόταν προσπάθεια προκειμένου να εκτονωθεί η κατάσταση τις επόμενες ώρες.
Την ίδια ώρα ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής έκανε βήμα αποκλιμάκωσης ζητώντας συγγνώμη στον Ελληνισμό. Σε ανακοίνωσή του εξήγησε τους λόγους που παρευρέθηκε στα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας».
«Ως έλληνας της Κωνσταντινούπολης έχω βιώσει εγώ και η οικογένειά μου τις φοβερές συνέπειες του ξεριζωμού από τις πατρογονικές μας εστίες, όπως πλήθος συμπατριωτών μου, αλλά και των Ιμβρίων και των Τενεδίων, λόγω μιάς ακόμα έξαρσης του κυπριακού ζητήματος τη δεκαετία του 70. Έχω μεγαλώσει με αυτό τον πόνο, γι᾽ αυτό και καταλαβαίνω τον πόνο των κυπρίων αδελφών μας, όπως και τα αισθήματά τους και τις αντιδράσεις τους. Θεωρώ ότι είναι εκφράσεις πόνου ανθρώπων που έχασαν τα πάντα: περιουσίες, πατρίδες, όνειρα, οικογένεια, συγγενείς.
Θέλω, λοιπόν, να δηλώσω σε όλους ότι η παρουσία μου στην εκδήλωση της Δευτέρας, δε θα μπορούσε ποτέ να αποτελεί αναγνώριση μιας συμφοράς, μιας προσφυγιάς, μιας κατοχής. Η παρουσία μου είχε πάντα τον ίδιο σταθερό προσανατολισμό: τον έντιμο και θαρραλέο διάλογο, για ένα μέλλον με ειρήνη και προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας. Είμαστε όλοι ενωμένοι στην υπεράσπιση των εθνικών μας συμφερόντων, ο καθένας με τον τρόπο του και με το ρόλο του. Αλλά ενωμένοι, προσηλωμένοι στον ίδιο στόχο.
Λυπάμαι ειλικρινά για την οδύνη που άθελά μου προκάλεσα σε Κύπριους και Ελληνοαμερικανούς αδελφούς μου, ιδιαίτερα στο αγαπημένο μου ποίμνιο. Προσεύχομαι να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στη μαρτυρική Κύπρο, όπως την προσδοκά ο Κυπριακός λαός, με βάση το διεθνές δίκαιο και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, και εργάζομαι για αυτό το σκοπό.
Η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής βρίσκεται έναν αιώνα δίπλα στον απανταχού Ελληνισμό, υπερασπιζόμενη τις προσδοκίες του. Η ενότητά μας είναι η διακονία και το χρέος μου», αναφέρει στην ανακοίνωσή του.