Ασφαλιστικό: Από το ΙΚΑ στον ΕΦΚΑ ένα χάος δρόμος… Όσα χρόνια και αν περάσουν, όσες κυβερνήσεις και αν αλλάξουν, πολλές καταστάσεις μένουν ίδιες και απαράλλακτες. Ευθύνες πολλές, αλλά η δικαιολογία μένει πάντα η ίδια. Φταίει ο προηγούμενος. Όποιος αναλαμβάνει τηn «καυτή πατάτα», του υπουργείου Εργασίας, ξέρει που θα ρίξει τις ευθύνες. Ωστόσο, το κακό είναι ότι την πληρώνουν πάντα όσοι δεν φταίνε. Δηλαδή οι ασφαλισμένοι.
Πριν από μερικές ημέρες η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, υπό τον Κωστή Χατζηδάκη, παρουσίασε τις δράσεις πολιτικής που θα χρηματοδοτηθούν με το ποσό μαμούθ των πέντε δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2,6 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το ποσό αυτό θα διατεθεί από το υπουργείο για τον εκσυγχρονισμό του e-ΕΦΚΑ και την ταχύτατη έκδοση των συντάξεων, τη χρηματοδότηση προγραμμάτων απασχόλησης για ανέργους, επανασχεδιασμό της επαγγελματικής κατάρτισης και εφαρμογή αναλόγων προγραμμάτων, την καθιέρωση στην πράξη της ψηφιακής κάρτας εργασίας και θέσπιση εργαλείων κοινωνικής προστασίας για άτομα με ειδικές ανάγκες.
Βέβαια, τον «εκσυγχρονισμό» του δημόσιου οργανισμού για ταχύτατη έκδοση συντάξεων τον ακούμε από το… μακρινό 1990.
Πολλά τα λάθη που οδήγησαν στην κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά δεν διορθώθηκαν. Υποσχέσεις για δράσεις, εκσυγχρονισμό, ανακοινώνονταν από τους αρμόδιους υπουργούς και πριν από… τριάντα χρόνια. Και αν αναρωτιούνται, κυρίως οι νέοι, γιατί φτάσαμε εδώ που φτάσαμε ας πάμε στην δεκαετία του ’80 και του ’90 να δούμε κάποια χαρακτηριστικά λάθη που οδήγησαν στην κατάσταση που είμαστε σήμερα.
Οι νεότεροι ούτε που θα μπορούσαν να φανταστούν ότι με μόλις 5 χρόνια ασφάλισης θα μπορούσες να πάρεις σύνταξη… Και όχι μειωμένη αλλά πλήρη!
- Τον Μάρτιο του 1981 ασφαλισμένοι με 5 χρόνια, λιθογράφοι στο επάγγελμα, μπορούσαν να βγουν με πλήρη σύνταξη από τα 35 τους. Ναι, καλά διαβάζετε… Στα 35 με πλήρη σύνταξη. Οι νέοι ασφαλισμένοι πρέπει να δουλεύουν, για να πάρουν πλήρη σύνταξη στα 62, για 40 χρόνια.
- Άλλο ένα τρανταχτό παράδειγμα είναι οι συντάξεις που δίνονταν τη δεκαετία του 1990 στις μητέρες με τρία παιδιά. Οι συγκεκριμένες γυναίκες έβγαιναν σε σύνταξη στα 45 τους, με 20 χρόνια προϋπηρεσίας. Συνταξιούχοι ετών 45…. Οι τρίτεκνες μητέρες μάλιστα λάμβαναν, και λαμβάνουν, σύνταξη 110% του τότε μισθού τους…
- Ασφαλισμένες μητέρες στο Δημόσιο ανεξαρτήτου χρόνου ηλικίας, βγαίναν στη σύνταξη με 15ετία. Οι αριστούχες λοιπόν του Λυκείου που έμπαιναν πχ. σε μία τράπεζα με το σχετικό απολυτήριο στα 18 τους χρόνια, και αποκτούσαν και ένα παιδί, μπορούσαν να πάρουν σύνταξη στα 33 τους χρόνια!
Αυτά είναι κάποια παραδείγματα για το πώς και γιατί φτάσαμε στο σήμερα.
Κάθε χρόνο ερχόμαστε πιο κοντά στις συντάξεις με «ένα πάτημα κουμπιού», με ένα «κλικ»… Αλλά στην ουσία, όχι μόνο ένα κλικ δεν φτάνει αλλά η ταλαιπωρία των ασφαλισμένων που αναμένουν να πάρουν την οριστική τους σύνταξη μπορεί να φτάνει ακόμα και τα 5 χρόνια. Και δεν είναι μία ή δύο περιπτώσεις, είναι εκατοντάδες!
Ο ΕΦΚΑ ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2017 και αντί η κατάσταση, όσον αφορά την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, τη μείωση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και τις συνθήκες εργασίας του προσωπικού, να βελτιώνεται, χειροτερεύει.
Η συγχώνευση στον ΕΦΚΑ των 8 ασφαλιστικών Ταμείων δεν έκανε χειρότερες τις γραφειοκρατικές κληρονομιές ούτε αύξησε τις καθυστερήσεις, απλά τις ανέδειξε. Ενέταξαν το ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ, ο οποίος δεν μπορεί να επιτύχει τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων των οκτώ Ταμείων που εντάχθηκαν σε αυτόν και δεν εισακούστηκαν εργατολόγοι και άνθρωποι της δημόσιας ασφάλισης, οι οποίοι διατύπωναν την άποψη ότι πρώτα θα έπρεπε να εξομαλυνθεί η κατάσταση στον ΕΦΚΑ, να μειωθούν οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, και μετά να επιχειρηθεί η ένταξη του ΕΤΕΑΕΠ.
Αξίζει να σημειωθεί πως το έλλειμμα εκτοξεύτηκε στα 400 εκατ. το πρώτο εξάμηνο του 2021 στις κύριες συντάξεις!
Το Newsbomb.gr επικοινώνησε με το γνωστό δικηγόρο κ. Κώστα Τσουκαλά για να μας ενημερώσει για το χάος που επικρατεί στον ΕΦΚΑ με συνέπεια τις μεγάλες καθυστερήσεις στις συντάξεις χιλιάδων ασφαλισμένων.
«Oι εκκρεμείς κύριες συντάξεις είναι σήμερα περίπου 130.000 ενώ αναμένεται να αυξηθούν λόγω του κύματος εξόδου που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες λόγω της δικαιολογημένης σε ένα βαθμό καχυποψίας των ασφαλισμένων για αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης» επισήμανε ο κ. Τσουκαλάς.
Στον τέως ΟΑΕΕ, ακόμα και στις περιπτώσεις που υπάρχει ασφάλιση μόνο σε αυτόν, η έκδοση καθυστερεί καθώς δεν υπάρχει ηλεκτρονικά ο ασφαλιστικός βίος των εργαζομένων και τα ένσημα ιδίως των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοκινητιστών και εμπόρων πριν το 1980 στοιβάζονται σε συρτάρια και κούτες.
Όπως είπε ο δικηγόρος «τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στις περιπτώσεις της διαδοχικής και της παράλληλης ασφάλισης που η κατάσταση είναι δραματική. Φάκελοι βρίσκονται ακόμη σε κούτες λόγω των διαδοχικών μετακομίσεων δομών του ΕΦΚΑ την τελευταία διετία».
Το Υπουργείο έχει επιλέξει την αποστολή των φακέλων αυτόν στο πράσινο κτίριο της οδού Κηφισίας όπου καθημερινά βαν κάνουν 5 ή 6 δρομολόγια για να παραδώσουν υποθέσεις.
«Στη συγκεκριμένη δομή του ΕΦΚΑ όπου συνυπάρχουν υπάλληλοι του ΕΦΚΑ αλλά και ιδιώτες, οι ασφαλισμένοι δεν έχουν δικαίωμα εισόδου και κατά συνέπεια δεν έχουν, για μήνες, την παραμικρή ενημέρωση για την πορεία της υπόθεσής τους» είπε ο κ. Τσουκαλάς.
Οι υπάλληλοι πολύ συχνά δεν έχουν ενσωματώσει τη συνεχή πληροφόρηση που προκύπτει από εναλλασσόμενες, και αντιφατικές πολλές φορές, εγκυκλίους του ΕΦΚΑ.
Ο κ. Τσουκαλάς έδωσε και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «από το 2016 που ψηφίστηκε ο νόμος 4387/2016, δεν εκδίδονται αποφάσεις προσαυξήσεων σύνταξης σε ασφαλισμένους που είχαν παράλληλα δύο ταμεία. Στις περιπτώσεις που για τη θεμελίωση δικαιώματος απαιτείται συμμετοχή χρόνου ασφάλισης στο εξωτερικό, οι καθυστερήσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες» ανέφερε.
Να σημειωθεί ότι οι εκκρεμότητες στις διεθνείς συντάξεις, που σήμερα ανέρχονται σε 27.000, δεν συνυπολογίζονται στον συνολικό αριθμό των εκκρεμοτήτων που παραμένει ακόμα σε υψηλά επίπεδα (130.000 εκκρεμείς αιτήσεις για κύρια σύνταξη).
Επιπλέον σύμφωνα με τον κ. Τσουκαλά «μεγάλο “αγκάθι” αποτελούν οι περιπτώσεις που απαιτείται αυτασφάλιση σε ταμεία επαγγελματιών καθώς δεν υπάρχει από 1-1-2017 το λογισμικό με αποτέλεσμα οι εν αναμονή συνταξιούχοι να έχουν εγκλωβιστεί σε καθεστώς ανέχειας. Στις επικουρικές συντάξεις και στις εφάπαξ παροχές το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο».
Πέραν των στρεβλώσεων και των παθογενειών που χαρακτήριζαν διαχρονικά το ασφαλιστικό μας σύστημα, έχει υποτιμηθεί η ανάγκη για πρόσληψη και συνεχή επανεκπαίδευση προσωπικού.
Ωστόσο όπως είπε ο κ. Τσουκαλάς «Προτιμάται συστηματικά από την πολιτεία μια επικοινωνιακή προσέγγιση του ζητήματος η οποία επιρρίπτει ευθύνες στο προσωπικό του ΕΦΚΑ». Προφανώς και υπάρχουν δεσποτικές συμπεριφορές από μια μειοψηφία υπαλλήλων αλλά το ζήτημα της διόγκωσης των εκκρεμών συντάξεων δεν οφείλεται σε αυτές. Από τους μαξιμαλιστικούς στόχους για σύνταξη με ένα κλικ που διαψεύστηκαν παταγωδώς καταλήξαμε στις ανεδαφικές δεσμεύσεις για επίλυση του προβλήματος από 1.000 δικηγόρους και λογιστές που μόλις τον Νοέμβριο θα πιστοποιηθούν.
«Για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτούνται ριζικές λύσεις» τόνισε ο κ. Τσουκαλάς.
«Πρόσληψη προσωπικού και επανεκπαίδευση του υπάρχοντος, ψηφιοποίηση των φυσικών παραστατικών των ασφαλισμένων, ηλεκτρονική διασύνδεση μεταξύ των συγχωνευθέντων στον ΕΦΚΑ ταμείων, δομικές παρεμβάσεις στο οργανόγραμμα και κυρίως απλοποίηση διαδικασιών» είναι κάποιες από τις λύσεις που προτείνει ο κ. Τσουκαλάς.
Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε για ενοποίηση ταμείων και στις υποθέσεις διαδοχικής ασφάλισης ο φυσικός φάκελος να γύρνα από ταμείο σε ταμείο.
«Θα πρέπει ο φάκελος να μένει στον τελευταίο φορέα, ο υπάλληλος που αναλαμβάνει την υπόθεση να την κράτα έως το τέλος, να υπολογίζει αυτός τους χρόνους του κάθε ταμείου και να εκδίδει απόφαση με τις ευνοϊκότερες διατάξεις για τον ασφαλισμένο» κατέληξε ο γνωστός δικηγόρος.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.