Όπως πιστοποιούν πολλές ψυχολογικές μελέτες, η αγάπη για τον εαυτό και η συμπόνια είναι βασικά για την ψυχική υγεία και ευεξία, κρατώντας μακριά την κατάθλιψη και το άγχος. Ωστόσο, η καλλιέργεια συναισθημάτων αγάπης προς τον εαυτό μπορεί μερικές φορές να είναι προκλητική. Για πολλούς από εμάς, η αγάπη προς τον εαυτό μπορεί να ακούγεται ως πολυτέλεια παρά ως αναγκαιότητα – ή μια μόδα της νέας εποχής για όσους έχουν πολύ χρόνο και χρήμα. Τις περισσότερες φορές, όταν είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας, το κάνουμε από μια επιθυμία να διαπρέψουμε και να κάνουμε τα πάντα σωστά, όλη την ώρα. Αυτό συνεπάγεται πολλή αυτοκριτική και αυτή η διωκτική εσωτερική φωνή που μας λέει συνεχώς πώς θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει τα πράγματα καλύτερα είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της τελειομανίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι τελειομανείς διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για διάφορες ασθένειες, τόσο σωματικές όσο και ψυχικές, και ότι η αυτοσυμπόνια μπορεί να ανατρέψει τις προγνώσεις. Επομένως, η τελειομανία και η αυτοσυμπόνια είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.
Τα δεινά της τελειομανίας
Οι περισσότεροι από εμάς στον δυτικό κόσμο έχουμε ανατραφεί να πιστεύουμε ότι η τελειομανία είναι ένα εξαιρετικό προσόν. Στην πραγματικότητα, όμως, η τελειομανία μας κάνει κακό. Όπως το τσιγάρο ή η παχυσαρκία. Η μικρότερη διάρκεια ζωής, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η ινομυαλγία, οι διατροφικές διαταραχές, η κατάθλιψη και οι τάσεις αυτοκτονίας είναι μόνο μερικές από τις αρνητικές επιπτώσεις της στην υγεία. Επιπλέον, η ανάρρωση από καρδιακές παθήσεις ή καρκίνο είναι επίσης πιο δύσκολη για τους τελειομανείς, με αυτό το χαρακτηριστικό να κάνει τους επιζώντες – καθώς και τον γενικό πληθυσμό – πιο επιρρεπείς στο άγχος και την κατάθλιψη.
Πώς να σπάσετε τον φαύλο κύκλο της τελειομανίας
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να απομακρυνθούμε από την τελειομανία; Αρχικά, αναγνωρίστε ότι είναι επιβλαβής. Το να “πατάς” τον εαυτό σου για κάθε μικρό λάθος σταδιακά εξαφανίζει την αίσθηση της αυτοεκτίμησής σου και σε κάνει λιγότερο χαρούμενο. Και σου αξίζει καλύτερα από αυτό. Σύμφωνα με τα λόγια της Kristin Neff – καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin: «Η αγάπη, η σύνδεση και η αποδοχή είναι το εκ γενετής δικαίωματά σας». Με άλλα λόγια, η ευτυχία είναι κάτι που δικαιούστε, όχι κάτι που πρέπει να κερδίσετε. Ακόμη και τα Ηνωμένα Έθνη ενέκριναν ένα ψήφισμα που αναγνωρίζει ότι «η επιδίωξη της ευτυχίας είναι ένας θεμελιώδης ανθρώπινος στόχος».
Επομένως, θα πρέπει να προσπαθήσετε να αντισταθείτε στον πειρασμό να χτυπήσετε τον εαυτό σας επειδή έκανε ατόπημα. Ο Paul Hewitt – κλινικός ψυχολόγος στο Βανκούβερ του Καναδά και συγγραφέας του βιβλίου Perfectionism: A Relational Approach to Conceptualization, Assessment, and Treatment – παρομοιάζει τον εσωτερικό κριτικό που φιλοξενούν οι τελειομανείς με «έναν άσχημο ενήλικα που χτυπά ένα μικρό παιδί”. Όταν έχετε περάσει χρόνια καλλιεργώντας αυτόν τον εσωτερικό νταή, αναπτύσσετε ένα ασυνείδητο αντανακλαστικό να υποτιμάτε τον εαυτό σας για κάθε ασήμαντο πράγμα, ανεξάρτητα από το πόσο γελοίο ή παράλογο είναι. Από την απώλεια μιας προθεσμίας έως το να ρίξετε ένα κουταλάκι του γλυκού στο πάτωμα, οι τελειομανείς δυσκολεύονται συνεχώς για τα πιο απροσδόκητα πράγματα – επομένως το να επικρίνετε τον εαυτό σας επειδή επικρίνετε τον εαυτό σας δεν είναι ασυνήθιστο!
Ακολουθεί βίντεο: