Στην εποχή μας, η τεχνολογική πρόοδος καταγράφεται με ραγδαίους ρυθμούς σε πολλαπλά επίπεδα. Καθημερινά τα άλματα της τεχνολογίας κάνουν το «χθες» να μοιάζει μακρινό παρελθόν και δίνουν τη δυνατότητα στην ανθρωπότητα να εξελίσσεται, εκμεταλλευόμενη τα επιτεύγματα αυτά. Η συνεχής έρευνα και η ανάπτυξη βρίσκουν πεδία εφαρμογής σε πολλές εκφάνσεις της ζωής μας, ιδίως όσων αφορά τις υποδομές της κοινωνίας μας.
Η ΕΥΔΑΠ, προκειμένου να αναβαθμίζει και να συντηρεί με τον καταλληλότερο τρόπο τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης που διαθέτει, αξιοποιεί τη σύγχρονη τεχνολογία με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Ειδικά στον τομέα αυτό, είναι σαφές πως η αξιόπιστη συλλογή και ανάλυση δεδομένων είναι κρίσιμες παράμετροι για την καλύτερη λειτουργία της συνολικά. Πράγματι, όπως θα δούμε αναλυτικά παρακάτω, η ΕΥΔΑΠ εφαρμόζει νέες ψηφιακές τεχνολογίες, καταγράφοντας σημαντικά πλεονεκτήματα για τις υπηρεσίες που παρέχει.
Δίκτυο ύδρευσης: Διαρκής παρακολούθηση και άμεσες επεμβάσεις αναβάθμισης
Το δίκτυο ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ στην Αττική έχει να αντιμετωπίσει συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες. Η πρώτη αφορά στο έντονο εδαφικό ανάγλυφο της περιοχής και η δεύτερη με την ανάγκη αντικατάστασης και εξυγίανσης του εξοπλισμού.
Όσον αφορά στο ανάγλυφο της Αττικής, προκειμένου να υδροδοτούνται επαρκώς περιοχές με μεγάλες διακυμάνσεις στο υψόμετρο (υψόμετρο εδάφους από 0 έως και 600 μέτρα από το επίπεδο της θάλασσας), δημιουργήθηκαν οι λεγόμενες «ζώνες πίεσης», ώστε να ελέγχεται καλύτερα η πίεση των αγωγών. Αυτό σημαίνει ότι η Αττική «χωρίζεται» σε εδαφικές περιοχές ανά 30 έως 40 μέτρα υψομετρικής διαφοράς, κάθε μία από τις οποίες υδροδοτείται με συγκεκριμένη πίεση. Το εύρος πιέσεων εντός των υδραυλικών ζωνών κυμαίνεται από 2 έως 12 atm, με τη συντριπτική πλειοψηφία να κυμαίνεται στις 4-6 atm.
Η ΕΥΔΑΠ έχει ειδικό σύστημα τηλελέγχου – τηλεχειρισμού (SCADA), μέσω του οποίου παρακολουθείται διαρκώς και αδιαλείπτως, επί 24ώρου βάσεως, το δίκτυο ύδρευσης. Επιπλέον, μέσα στο 2020 και προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη διαχείριση του δικτύου, η ΕΥΔΑΠ διέθεσε:
- 175 παροχόμετρα σε τροφοδοτικούς αγωγούς του δικτύου
- 1.450 σταθμους τηλεμετριας
- 110 σταθμούς SCADA.
Πλέον αυτού, όμως, πρέπει να έχουμε υπόψιν μας ότι το υφιστάμενο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ αποτελείται από αγωγούς διαφορετικών διατομών αλλά και διαφορετικών υλικών, καθώς αυτό αναπτυσσόταν μαζί με τις ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες των κατοίκων της πρωτεύουσας ανά τις δεκαετίες. Αντίστοιχα παλιές είναι και οι υδροπαροχές των ακινήτων, που υδρεύονται από τους αγωγούς αυτούς, κάτι που απαιτεί διαρκή αξιολόγηση εκ μέρους της ΕΥΔΑΠ, που εκπονεί προγράμματα αντικαταστάσεων αγωγών και υδροπαροχών ακινήτων, με χρήση των πλέον σύγχρονων υλικών.
Η μετάβαση στο έξυπνο δίκτυο με ηλεκτρονικούς υδρομετρητές σύγχρονης τεχνολογίας
Η ΕΥΔΑΠ άλλωστε έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία μετατροπής του δικτύου ύδρευσης που διαθέτει σε «έξυπνο» δίκτυο, με την τοποθέτηση ηλεκτρονικών υδρομετρητών σύγχρονης τεχνολογίας. Τον Μάιο του 2020 αντικαταστάθηκαν 1.066 παλαιοί υδρομετρητές ειδικών παροχών διατομών 2 έως 6 ιντσών, με υδρομετρητές σύγχρονης τεχνολογίας smart meters, με ισάριθμα καταγραφικά dataloggers, που δίνουν τη δυνατότητα συλλογής αναλυτικών στοιχείων για την κατάσταση κάθε ειδικής παροχής.
Για το επόμενο διάστημα έχει δρομολογηθεί η τοποθέτηση 300.000 νέων οικιακών υδρομετρητών (smart meters) που θα αντικαταστήσουν παλαιότερους σε διάφορες περιοχές, ενώ ήδη λειτουργούν 80.000 smart meters που είχαν τοποθετηθεί κατά την περίοδο 2017-2018 στους δήμους Χαλανδρίου και Π. Φαλήρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι έως πρόσφατα, ο ετήσιος ρυθμός αντικατάστασης του παλαιού δικτύου ύδρευσης γινόταν με ρυθμό 0,5%, ο οποίος όμως έχει πλέον τριπλασιαστεί (1,5%) με τα νέα έργα που πραγματοποιούνται, με απώτερο στόχο να φτάσει στο 2%.
Δίκτυο αποχέτευσης: Συντήρηση και αποκατάσταση με συνεχείς και άμεσες επεμβάσεις
Μία από τις πλέον κομβικές υπηρεσίες για τη βιώσιμη ανάπτυξη μιας περιοχής όπως η Αττική είναι η αποτελεσματική διαχείριση των λυμάτων, μέσω του αξιόπιστου δικτύου αποχέτευσης και τα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων της ΕΥΔΑΠ. Είναι ενδεικτικό του μεγέθους των εργασιών αυτών, το γεγονός ότι το υπόγειο δίκτυο αποχέτευσης φτάνει τα 8.500 χλμ και εκτείνεται από τον Άγιο Στέφανο μέχρι τη Σαλαμίνα και από τη Βάρκιζα μέχρι τη Μάνδρα. Διαθέτει αγωγούς βαρύτητας και καταθλιπτικούς, περιλαμβάνει 44 αντλιοστάσια, ενώ η επεξεργασία των λυμάτων γίνεται στα τρία Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) στη Μεταμόρφωση (ΚΕΛΜ), στην Ψυττάλεια (ΚΕΛΨ) και στο Θριάσιο (ΚΕΛΘ).
Η συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων, προκειμένου να επιστρέφει στο περιβάλλον επεξεργασμένο νερό απαλλαγμένο από το ρυπαντικό φορτίο, με βάση τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, είναι μία από τις κύριες δραστηριότητες της ΕΥΔΑΠ, που είναι άλλωστε η μεγαλύτερη στην χώρα μας με πεδίο τον κύκλο του νερού. Έτσι, με στόχο την προστασία των φυσικών πόρων και με την αδιαμφισβήτητη υψηλή τεχνογνωσία που κατέχει, προχωρά σε μια σειρά λειτουργιών που βασίζονται στις αρχές της κυκλικής οικονομίας και στοχεύουν στη συνεχή αναβάθμιση της ποιοτικής ζωής των πολιτών.
Η συντήρηση του δικτύου αυτού και η αποκατάσταση των βλαβών, γίνεται από την ΕΥΔΑΠ με συνεχείς και άμεσες επεμβάσεις, από άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό και την χρήση κατάλληλου εξοπλισμού που εκσυγχρονίζεται συνεχώς. Σήμερα, το 80% του δικτύου απεικονίζεται ψηφιακά και αυτό δίνει τη δυνατότητα ταχείας αντιμετώπισης των προβλημάτων, όπου παρουσιάζονται.
Κινητές Μονάδες Τηλεοπτικού Ελέγχου υψηλής τεχνολογίας, δηλαδή οχήματα Τηλεοπτικής Επιθεώρησης για τον έλεγχο και τον εντοπισμό βλαβών, βυτιοφόρα οχήματα υψηλής πίεσης, No Dig Technology με ρομποτικά μηχανήματα για επισκευή χωρίς εκσκαφή, είναι μερικά μόνο από τα μέσα και τους τρόπους που διαθέτει η ΕΥΔΑΠ για τη συντήρηση του δικτύου αποχέτευσης της Αττικής.
Η συνεχής έρευνα και ανάπτυξη αποτελούν αναμφισβήτητα τομείς κρίσιμης σημασίας για την εξέλιξη, τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη μιας σύγχρονης, μεγάλης εταιρείας όπως η ΕΥΔΑΠ. Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών άμεσα και με βάση τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της ΕΥΔΑΠ για την πορεία της προς το μέλλον αλλά και για τη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης της Αττικής.