Η Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας του Καναδά είχε πρόσβαση σε δεδομένα τοποθεσίας από 33 εκατομμύρια κινητές συσκευές για να παρακολουθεί την κίνηση των ανθρώπων κατά τη διάρκεια του lockdown, αποκάλυψε η υπηρεσία αυτή την εβδομάδα. “Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της πανδημίας, η (PHAC) συνέλεξε και χρησιμοποίησε δεδομένα κινητικότητας, όπως δεδομένα τοποθεσίας πύργου κινητής τηλεφωνίας, καθ’ όλη τη διάρκεια της απόκρισης στην COVID-19”, είπε ένας εκπρόσωπος στην National Post. Το PHAC χρησιμοποίησε τα δεδομένα τοποθεσίας για να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων δημόσιας καραντίνας και να επιτρέψει στον Οργανισμό να “κατανοήσει πιθανούς δεσμούς μεταξύ της μετακίνησης πληθυσμών εντός του Καναδά και της εξάπλωσης της COVID-19”, είπε ο εκπρόσωπος των Αρχών.
Τι ακριβώς συνέβη;
Τον Μάρτιο, ο Οργανισμός ανέθεσε σύμβαση στο πρόγραμμα Telus Data For Good για την παροχή “αποπροσδιορισμένων και συγκεντρωτικών δεδομένων” των τάσεων κίνησης στον Καναδά. Η σύμβαση έληξε τον Οκτώβριο και η PHAC δεν έχει πλέον πρόσβαση στα δεδομένα τοποθεσίας, είπε ο εκπρόσωπος. Ο Οργανισμός σχεδιάζει να παρακολουθεί την κίνηση του πληθυσμού για περίπου τα επόμενα πέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης άλλων ζητημάτων δημόσιας υγείας, όπως “άλλες μολυσματικές ασθένειες, πρόληψη χρόνιων ασθενειών και ψυχική υγεία”, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος. Οι υποστηρικτές της ιδιωτικής ζωής εξέφρασαν ανησυχίες στην National Post σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του προγράμματος.
“Νομίζω ότι το καναδικό κοινό θα μάθει για πολλές άλλες τέτοιες πρωτοβουλίες μη εξουσιοδοτημένης επιτήρησης πριν τελειώσει η πανδημία και μετά”, είπε σε email ο David Lyon, συγγραφέας του Pandemic Surveillance και πρώην διευθυντής του Surveillance Studies Center στο Queen’s University. Ο Lyon προειδοποίησε ότι το PHAC “χρησιμοποιεί τα ίδια είδη καθησυχαστικής γλώσσας που χρησιμοποιούν οι υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας, για παράδειγμα, χωρίς να αναφέρει τις δυνατότητες επαναπροσδιορισμού δεδομένων που έχουν αποπροσδιοριστεί. Καταρχήν, φυσικά, τα δεδομένα κυψέλης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παρακολούθηση.”
Ένα ηθικό διλήμμα που διχάζει και σήμερα
Η ανάλυση δεδομένων κινητικότητας “βοηθά στην προώθηση των στόχων δημόσιας υγείας”, είπε ο εκπρόσωπος της PHAC. Τα ευρήματα κοινοποιούνται τακτικά σε επαρχίες και περιοχές μέσω της ειδικής συμβουλευτικής επιτροπής για την «ενημέρωση των μηνυμάτων δημόσιας υγείας, του σχεδιασμού και της ανάπτυξης πολιτικής», είπε ο εκπρόσωπος. Τα δεδομένα χρησιμοποιούνται επίσης για την πύλη COVID Trends, έναν πίνακα ελέγχου που παρέχει συνοπτικά δεδομένα των τάσεων κίνησης. Ο Lyon προέτρεψε την ανάγκη για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το τι ακριβώς έγινε, τι επιτεύχθηκε και εάν εξυπηρετούσε πραγματικά τα συμφέροντα των καναδών πολιτών. Η ανάπτυξη εργαλείων επιτήρησης για σκοπούς δημόσιας υγείας θέτει επίσης το ζήτημα της ισότητας, σημείωσε σε ένα email ο Martin French, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Concordia που εστιάζει στην επιτήρηση, την ιδιωτική ζωή και την κοινωνική δικαιοσύνη.
“Υπάρχουν πληθυσμοί που θα μπορούσαν να βιώσουν μια εντατικοποίηση της παρακολούθησης που θα μπορούσε να έχει επιβλαβείς (και όχι ευεργετικές) επιπτώσεις. Η αυξημένη χρήση της τεχνολογίας επιτήρησης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 έχει δημιουργήσει μια νέα κανονικότητα στο όνομα της ασφάλειας”, δήλωσε ο Lyon. “Η πανδημία έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για μια τεράστια αύξηση της επιτήρησης σε πολλά επίπεδα. Όχι μόνο για τη δημόσια υγεία, αλλά και για την παρακολούθηση όσων εργάζονται, ψωνίζουν και μαθαίνουν από το σπίτι. Οι αποδείξεις έρχονται από πολλές πηγές, από χώρες σε όλο τον κόσμο, ότι αυτό που θεωρήθηκε ως μια τεράστια αύξηση της επιτήρησης μετά την 11η Σεπτεμβρίου έχει πλέον ανατραπεί εντελώς από την επιτήρηση της πανδημίας”, πρόσθεσε.