Η νέα χρονιά μπήκε με πολλές προσδοκίες για τους συνταξιούχους, που σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες και την ΚΥΑ που δημοσιεύτηκε, αναμένουν να δουν στα ΑΤΜ τις αυξήσεις στις συντάξιμες αποδοχές τους. (Κάρτα αγορών: Σε ισχύ από τον Φεβρουάριο – Ενίσχυση 10% στις αγορές)
Τι θα περιλαμβάνει το «κυρίως» μενού στο ασφαλιστικό;
Αυξήσεις συντάξεων, αυξήσεις σε εισφορές, νέο ποσό εθνικής σύνταξης, αλλά και αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στο δημόσιο και η δυνατότητα εξαγοράς από τους ένστολους της «μάχιμης» πενταετίας.
Οι 11 αλλαγές του 2023
Αυξήσεις στις κύριες συντάξεις. Αναδρομικά από τον Ιανουάριο του 2023, θα δοθεί αύξηση 7,75% στις κύριες συντάξεις μετά από 12 χρόνια περικοπών και «παγώματος» των παροχών. Βέβαια όσοι είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον 5/2016 και κατόπιν του υπολογισμού της σύνταξής τους λαμβάνουν μεγάλο ποσό προσωπικής διαφοράς, η αύξηση της σύνταξης τους θα απορροφηθεί από την προσωπική διαφορά με αποτέλεσμα να είναι μόνο “λογιστική” και να μην φανεί στο τελικό ποσό της σύνταξης.
Συγκεκριμένα, τη αύξηση θα λάβουν οι συνταξιούχοι μετά την 12/5/2016, όσοι δεν έχουν προσωπική διαφορά, αλλά και οι συνταξιούχοι – πριν την 12/5/2016 – που έχουν μικρή προσωπική διαφορά που θα υπερκαλυφθεί από την αύξηση. «Λογιστική» αύξηση θα λάβουν όσοι συνταξιούχοι πριν την 12/5/2016 έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά που θα υπερκαλύψει την αύξηση.
Η Εθνική Σύνταξη από την 1/1/2023 – μετά την αύξηση – θα διαμορφώνεται στα 413,76 ευρώ. Έτσι όποιος συνταξιοδοτηθεί από την 1/1/2023 πρόκειται να δει το τμήμα της σύνταξης που αφορά την Εθνική Σύνταξη να αντιστοιχεί στο ποσό αυτό.
Η ανώτατη σύνταξη από το νέο έτος θα διαμορφωθεί στα 4.965,12 ευρώ, εξαιτίας της αύξησης στην εθνική σύνταξη την οποία ακολουθεί.
Σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων. Από την 1/1/2023 μέσω της αύξησης της Εθνικής Σύνταξης πρόκειται να αυξηθεί και η κατώτατη σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων που δικαιούνται από τον ΟΠΕΚΑ όσοι έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και δεν λαμβάνουν σύνταξη ή άλλη οποιαδήποτε παροχή από την Ελλάδα και το εξωτερικό που να ξεπερνά τα 360 ευρώ. Έτσι στις περιπτώσεις των δικαιούχων της σύνταξης του ανασφάλιστου υπερήλικα το ποσό της σύνταξης θα αντιστοιχεί σε 387,9 ευρώ.
Από το νέο έτος καταργείται η επιβάρυνση των συνταξιούχων μέσω της «φορολογικής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης». Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται κλιμακωτά σε όλα τα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με συντελεστές από 2,2% έως 10%. Η κατάργηση της εν λόγω εισφοράς θα επηρεάσει κυρίως τα υψηλότερα κλιμάκια συντάξεων (άνω των 1.000 € / μήνας) και το όφελος θα είναι από 22 έως 700 περίπου ευρώ σε ετήσια βάση. Δεν καταργείται η «ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων» που συνεχίζει να παρακρατείται κανονικά.
Το νέο έτος αυξάνονται οι εισφορές για περίπου 1,8 εκατομμύρια αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες. Η αύξηση θα κινηθεί ισόποσα με τον πληθωρισμό κάτι που σημαίνει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια πιθανή αύξηση εισφορών κατά 9% περίπου για τους επαγγελματίες – ασφαλισμένους στον πρώην ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ) αλλά και για τους επιστήμονες ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών) που θα δουν τα εκκαθαριστικά για τις εισφορές του Ιανουαρίου να έρχονται φουσκωμένα.
Επίσης από την 1/1/2023 οι επαγγελματίες σε (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ) αλλά και οι επιστήμονες ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών) πρέπει να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία και θα υπαχθούν για το 2023.
Από το νέο έτος το σύνολο των ένστολων θα μπορεί να εξαγοράσει ως και πέντε πλασματικά έτη τα οποία και θα αναγνωρίζονται ως πραγματικά για να χρησιμοποιηθούν για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την προσαύξηση της σύνταξης. Η λεγόμενη μάχιμη 5ετία θα μπορεί πλέον να εξαγοραστεί από όλους με κόστος 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών τη στιγμή υποβολής της σχετικής αίτησης.
Ακόμη καταργείται η δυνατότητα μειωμένης συνταξιοδότησης στο δημόσιο πριν το 62ο έτος της ηλικίας. Όσοι συμπληρώνουν τις ηλικίες των 55 έως 60 ετών από 1ης/1/2023 θα πάρουν μειωμένη στα 62, ενώ όσοι συμπληρώνουν ηλικία από 55 έως 60 ετών έως το τέλος του 2022 και έχουν 25ετία στα έτη 2010, 2011, 2012 διατηρούν δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη και μετά το 2023 χωρίς να περιμένουν το 62ο έτος της ηλικίας.
Την 1η Ιανουαρίου καταργείται η ειδική εισφορά 1% που πληρώνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι στο πρώην Ταμείο Πρόνοιας (ΤΠΔΥ). Από την κατάργηση της εισφοράς θα έχουν έμμεση αύξηση από 7 έως και 23 ευρώ στον μηνιαίο βασικό τους μισθό.
Από την 1/1/2023 πρόκειται να αυξηθούν οι επανυπολογισμένες συντάξεις καθώς καταβάλετε η 5η δόση επανυπολογισμού μέσω του ν. 4387/2016 (Κατρούγκαλου) και η 4η δόση επανυπολογισμού του ν. 4670/2020 (Βρούτση).
Παραδείγματα αυξήσεων που προκύπτουν από την ΚΥΑ
Παράδειγμα 1ο – Με μια αύξηση: Συνταξιούχος που λαμβάνει τον μήνα 850 ευρώ καθαρά. Με την εφαρμογή της αύξησης του 7,75%, το μηνιαίο όφελος που θα έχει θα είναι περίπου 66 ευρώ, ενώ το ετήσιο 792 ευρώ. Θα αγγίξει δηλαδή το 93% μιας επιπλέον σύνταξης.
Παράδειγμα 2ο – Με διπλή αύξηση: Συνταξιούχος λαμβάνει σήμερα σύνταξη 900 ευρώ και δηλώνει εισοδήματα από άλλες πηγές 6.200 ευρώ συνολικά το έτος. Με την εφαρμογή της αύξησης του 7,75% και το όφελος από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, το συνολικό ετήσιο όφελος ανέρχεται στα 906 ευρώ (840 ευρώ από την αύξηση 7,75% και 66 ευρώ από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς). Το ετήσιο όφελος ξεπερνά δηλαδή ανέρχεται σε μια επιπλέον σύνταξη.
Παράδειγμα 3ο – Με διπλή αύξηση: Συνταξιούχος λαμβάνει τον μήνα 750 ευρώ. Με την εφαρμογή της αύξηση του 7,75%, το μηνιαίο όφελος που θα έχει θα είναι περίπου 58 ευρώ, ενώ το ετήσιο 696 ευρώ. Παράλληλα, ο συνταξιούχος δικαιούται και την έκτακτη ενίσχυση 250 ευρώ καθώς οι συντάξιμες αποδοχές του δεν ξεπερνούν τις 9.600 ευρώ τον χρόνο. Με τον συνυπολογισμό και των δυο αυξήσεων στις αποδοχές του προκύπτει πως το συνολικό ετήσιο όφελος ανέρχεται στα 946 ευρώ ξεπερνώντας κατά πολύ την μια επιπλέον σύνταξη.
Παράδειγμα 4ο – Με τριπλή αύξηση: Συνταξιούχος που υπέβαλλε αίτημα συνταξιοδότησης πριν τον Μάιο του 2016, με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, λαμβάνει των 514 ευρώ τον μήνα. Με την εφαρμογή της αύξησης του 7,75%, το μηνιαίο του όφελος από αυτή την αύξηση θα είναι 40 ευρώ και το ετήσιο 480 ευρώ. Παράλληλα, θα λάβει επιπλέον αύξηση 2,83% λόγω της 4ης ετήσιας αύξησης που προβλέπεται στον ν. Βρούτση με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης, δηλαδή επιπλέον 174 ευρώ τον χρόνο. Λόγω χαμηλού εισοδήματος (κάτω από τις 9.600 ευρώ) έλαβε και το βοήθημα των 250 ευρώ. Επομένως με τον συνδυασμό των τριών παραπάνω αυξήσεων προκύπτει πως το συνολικό ετήσιο όφελος του ανέρχεται στα 904 ευρώ. Θα δει επομένως ακέραια μια επιπλέον σύνταξη αλλά και το 68% μιας 2ης επιπλέον σύνταξης.
Παράδειγμα 5ο – Με διπλή αύξηση: Συνταξιούχος με μηνιαίες απολαβές 1.100 ευρώ, με την εφαρμογή της αύξησης του 7,75%, θα δει μηναίο όφελος 85 ευρώ και ετήσιο όφελος 1.020 ευρώ. Λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης βλέπει επιπλέον ετήσιο όφελος 66 ευρώ. Το συνολικό ετήσιο όφελος ανέρχεται στα 1.086 ευρώ αγγίζοντας την μια επιπλέον σύνταξη.
Παράδειγμα 6ο: Αυξήσεις και ενίσχυση εισοδήματος παρά την ύπαρξη σημαντικής προσωπικής διαφοράς. Συνταξιούχος με 70 ευρώ αρνητική προσωπική διαφορά λαμβάνει καθαρή σύνταξη τον μήνα 560 ευρώ. Η αύξηση του 7,75% μειώνει σημαντικά την προσωπική διαφορά ωστόσο δεν την υπερκαλύπτει. Λόγω εισοδήματος κάτω των 9.600 ευρώ τον χρόνο, ο συνταξιούχος έλαβε την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 250 ευρώ και παράλληλα θα δει να μειώνεται κατά 42 ευρώ η προσωπική του διαφορά και θα μπορέσει να δει ταχύτερα πραγματικές αυξήσεις στη τσέπη του στο μέλλον.
Η ημερομηνία καταβολής των συντάξεων
Τμηματικά θα καταβληθούν οι κύριες και επικουρικές συντάξεις μηνός Φεβρουαρίου 2023.
Σύμφωνα με το Νόμο 4611/2019, ως ημερομηνία καταβολής των μηναίων κύριων συντάξεων του ΕΦΚΑ ορίζεται:
α) Για τους μισθωτούς η προτελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα.
β) Για τους μη μισθωτούς η τέταρτη τελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα.
Ειδικότερα:
Την Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2023 θα καταβληθούν οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις που προέρχονται από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τράπεζες, εντασσόμενα (ΤΣΕΑΠΓΣΟ,ΤΣΠ-ΗΣΑΠ), ΟΤΕ και Δημόσιο (για τους συνταξιούχους που το ΑΜΚΑ τους λήγει σε 1, 3, 5, 7, 9)
Την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2023 θα καταβληθούν οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις που προέρχονται από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τράπεζες, εντασσόμενα (ΤΣΕΑΠΓΣΟ,ΤΣΠ-ΗΣΑΠ), ΟΤΕ και Δημόσιο (για τους συνταξιούχους που το ΑΜΚΑ τους λήγει σε 0, 2, 4, 6, 8)
Για τα υπόλοιπα Ταμεία οι συντάξεις του Φεβρουαρίου 2023 θα πληρωθούν ως εξής:
Οι προσωρινές συντάξεις Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας και Πυροσβεστικού Σώματος θα καταβληθούν όπως στο Δημόσιο, δηλαδή ανάλογα με τον λήγοντα αριθμό ΑΜΚΑ, στις 26 και 27 Ιανουαρίου
Τα υπόλοιπα Ταμεία του ΕΦΚΑ (Μισθωτών) θα καταβάλλουν τις συντάξεις όπως στο Δημόσιο, δηλαδή ανάλογα με τον λήγοντα αριθμό ΑΜΚΑ, στις 26 και 27 Ιανουαρίου
Ο ΟΑΕΕ θα καταβάλλει τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Ο ΟΓΑ θα καταβάλλει τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Το ΕΤΑΑ (μη Μισθωτών) θα καταβάλλει τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Το ΝΑΤ και ΚΕΑΝ θα καταβάλλουν τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Το ΕΤΑΠ – ΜΜΕ θα καταβάλει τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Το ΕΤΑΤ θα καταβάλει τις συντάξεις την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Ο ΟΠΕΚΑ θα καταβάλλει τις συντάξεις των Ανασφάλιστων Υπερηλίκων την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023