Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει καλέσει τις χώρες του ΝΑΤΟ να επενδύσουν το 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα – Πόσο πολύ απέχουν τα κράτη-μέλη της συμμαχίας από αυτό το δυσθεώρητα υψηλό ποσοστό;
Η Ισπανία αποτελεί τη μοναδική χώρα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας που πήγε κόντρα στις προτροπές του Ντόναλντ Τραμπ για την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% (ως ποσοστό επί του συνολικού ΑΕΠ), εισπράττοντας έτσι την οργή του Αμερικανού προέδρου και απειλές για εφαρμογή τιμωρητικών δασμών κατά της Μαδρίτης.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ καλούνται να ξοδέψουν το 3,5% του ΑΕΠ τους σε «βασικές αμυντικές ανάγκες», δηλαδή τις πιο «συμβατικές» επενδύσεις στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ το άλλο 1,5% αποτελεί επενδύσεις σχετικές με την άμυνα και την ασφάλεια, όπως υποδομές και βιομηχανία, σημειώνει η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ που δημοσιεύθηκε μετά τη Σύνοδο Κορυδής της συμμαχίας στη Χάγη τον Ιούνιο.
Μία αύξηση των αμυντικών δαπανών που θα τείνει στο 5%, ακόμα και έως το 3,5%, θα αποτελεί γιγαντιαίο «άλμα» για τις περισσότερες από τις 32 χώρες της συμμαχίας, καθώς λίγες είναι κοντά στον παλαιότερο στόχο του 3%.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ για το 2025, οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης ξοδεύουν κάτω από το 2,5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα.
Μόνο οι χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, καθώς και η Ελλάδα, επενδύουν περισσότερα χρήματα από τον μέσο όρο στις ένοπλες δυνάμεις, με την Πολωνία να παίρνει τα ηνία λόγω της ρωσικής απειλής και της κούρσας εξοπλισμών με το βλέμμα στην Μόσχα, καθώς οι αμυντικές δαπάνες της υπολογίζονται σε σχεδόν 4,5% του ΑΕΠ της.
Παρότι οι αμυντικές δαπάνες παραμένουν χαμηλές σε ποσοστό του ΑΕΠ, οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση των κονδυλίων που διαθέτουν για αμυντικές υποδομές και οπλικά συστήματα τα τελευταία χρόνια.
Οι αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ παραμένουν από τις πιο αυξημένες της συμμαχίας, παραμένοντας πάνω από το όριο του 3% την τελευταία δεκαετία. Όμως αρκετές χώρες άρχισαν να επενδύουν περισσότερα στην άμυνά τους από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.
Παρατηρώντας τα δεδομένα που δημοσίευσε η Βορειοατλαντική Συμμαχία, παρατηρείται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι οι πρώτες στις αμυντικές δαπάνες το 2025, με την ισχυρότερη χώρα του ΝΑΤΟ να επενδύει το 3,22% του ΑΕΠ της στις ένοπλες δυνάμεις. Ακολουθεί η Ελλάδα στην όγδοη θέση, με 2,85%.
Πόσα επενδύουν Ρωσία και Κίνα
Η Αμερική παραμένει πρώτη με μεγάλη διαφορά στις συνολικές επενδύσεις στις ένοπλες δυνάμεις, με την Κίνα να ακολουθεί στη δεύτερη θέση. Το Πεκίνο ξόδεψε 317 δισεκατομμύρια δολάρια για τον στρατό της το 2024, ή αλλιώς το 1,7% του ΑΕΠ του, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Η Ρωσία ακολουθεί στην τρίτη θέση, με δαπάνες 150 δισεκατομμυρίων για τον στρατό της το 2024, εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία. Όμως για τη Μόσχα αυτές οι δαπάνες είναι σαφώς πιο δυσανάλογες ως προς την οικονομία της από όσο για τις ΗΠΑ και την Κίνα, με τη χώρα να χρησιμοποιεί το 7% του ΑΕΠ της για την άμυνα.
Στην τέταρτη θέση το 2024 βρίσκεται η Γερμανία, η οποία επένδυσε στις ένοπλες δυνάμεις πάνω από 85 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, με το ποσοστό ως προς το ΑΕΠ να υπολογίζεται σε 1,9%.