Μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε σε ένα ειδικό συμπλήρωμα του περιοδικού Journal of Parkinson’s Disease, εξετάζει τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τη σχέση μεταξύ του εντέρου και της νόσου του Parkinson. Η είσοδος στο έντερο μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της κατάστασης πολύ νωρίτερα και να επιβραδύνει την εξέλιξή της.
Μερικοί άνθρωποι έχουν γαστρεντερικά προβλήματα χρόνια πριν αναπτύξουν οποιαδήποτε κινητικά συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον. Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH), περίπου 50.000 άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες λαμβάνουν μια διάγνωση της νόσου του Parkinson κάθε χρόνο. Επί του παρόντος, περίπου 500.000 άνθρωποι έχουν την κατάσταση.
Μέχρι τη στιγμή που οι γιατροί το διαγνώσουν, τα περισσότερα κύτταρα του εγκεφάλου που επηρεάζονται από τη νόσο του Πάρκινσον έχουν ήδη πεθάνει. Για το λόγο αυτό, είναι πιο δύσκολο να επιβραδυνθεί η προοδευτική ασθένεια. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές εξέτασαν πρόσφατα τρόπους ανίχνευσης της κατάστασης πολύ νωρίτερα, ξεπερνώντας τους νευρώνες και τους νευροδιαβιβαστές που σχετίζονται με την κίνηση στην αναζήτηση ενός εθισμού.
Στην έρευνά τους για τις αιτίες πίσω από τη νόσο του Πάρκινσον, οι ερευνητές έχουν μηδενίσει στο έντερο. Όλο και περισσότερες μελέτες υποδηλώνουν ότι η κατάσταση αρχίζει στο γαστρεντερικό σύστημα – τουλάχιστον για μερικούς ανθρώπους που έχουν πεπτικά συμπτώματα πριν από την εμφάνιση οποιωνδήποτε κινητικών συμπτωμάτων.
Μερικές μελέτες έχουν δείξει ακόμη ότι η πρωτεΐνη άλφα-συνουκλεΐνης, η οποία είναι ανώμαλη στη νόσο του Πάρκινσον, ταξιδεύει από τον εγκέφαλο στο στομάχι μέσω του νευρικού νεύρου , ενός κύριου συστατικού του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Έτσι, ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση της υπάρχουσας έρευνας σχετικά με τη σύνδεση του εντέρου στον εγκέφαλο του Πάρκινσον; Μια νέα επισκόπηση , με τίτλο «Το έντερο και η νόσος του Parkinson: Hype ή ελπίδα;» θέλησε να ερευνήσει. Ο Δρ Filip Scheperjans, Ph.D. – του Τμήματος Νευρολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ελσίνκι στη Φινλανδία – είναι ο πρώτος και αντίστοιχος συγγραφέας της ανασκόπησης.
Πώς το έντερο μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση του Πάρκινσον
Ο δρ Scheperjans εξηγεί το κίνητρο για τη μελέτη, λέγοντας: «Η καλύτερη κατανόηση του ρόλου του εντέρου στη νόσο του Parkinson θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την προέλευση της νόσου και να βελτιώσουμε τις θεραπείες». «Υπάρχουν συσσωρευμένες ενδείξεις ότι τουλάχιστον σε μερικούς ασθενείς, η προέλευση της νόσου μπορεί να βρίσκεται στο έντερο με πιθανή εμπλοκή των ανώμαλων πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων, της τοπικής φλεγμονής και του μικροβιακού εντέρου».
Στην επισκόπηση τους, ο Δρ Scheperjans και οι συνάδελφοί του προσδιόρισαν τέσσερις κύριες προσεγγίσεις:
Ενώ οι επιστήμονες έχουν βρει καταθέσεις της άλφα-συνουκλεΐνης στο εντερικό νευρικό σύστημα των ατόμων με νόσο του Πάρκινσον, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να καθοριστεί εάν αυτά τα πρωτεϊνικά συσσωματώματα είναι «βιοχημικά παρόμοια με αυτά που βρίσκονται στον εγκέφαλο». Οι συγγραφείς συνεχίζουν: «[ο] αυτός μπορεί να είναι κρίσιμος στην κατανόηση του ρόλου του εντέρου στην παθογένεια της νόσου του Parkinson».
Η εντερική υπερδιαπερατότητα μπορεί να προκαλέσει συσσωμάτωση άλφα-συνουκλεϊνης στα εντερικά νεύρα. Απαιτείται πλέον περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί εάν τα άτομα με νόσο του Parkinson έχουν επίσης υψηλότερη διαπερατότητα του εντέρου.
Μελέτες που έχουν χρησιμοποιήσει ανοσοϊστοχημεία για τη μελέτη συσσωματωμάτων άλφα-συνουκλεΐνης στο εντερικό νευρικό σύστημα έδωσαν μικτά αποτελέσματα, έτσι οι επιστήμονες πρέπει να αναπτύξουν νεότερους, εναλλακτικούς τρόπους ανίχνευσης καταθέσεων άλφα-συνουκλεϊνης στο έντερο.
Μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες στις οποίες συμμετέχουν άτομα με νόσο του Πάρκινσον, καθώς και μελέτες σε ζώα, είναι απαραίτητες για τον εντοπισμό των μηχανισμών που στηρίζουν τη σύνδεση μεταξύ του εντέρου και του Πάρκινσον. Οι μελέτες σε ανθρώπους θα πρέπει να εξετάζουν τη σύνθεση της μικροβιολογίας του εντέρου τόσο πριν όσο και μετά τη διάγνωση του Parkinson.