Μετά από πολλή αναμονή, γνωρίζουμε επιτέλους ποιες χώρες έχουν μπει στο στόχαστρο του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, επειδή κάνουν παιχνίδια με τα νομίσματά τους.
Το βράδυ της Τρίτης, το υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε έκθεση για τις πρακτικές των εμπορικών του εταίρων στη διαχείριση της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Καμία χώρα δεν βρέθηκε να χειραγωγεί το νόμισμά της, αλλά το υπουργείο ανακοίνωσε κάποιες αλλαγές στους κανονισμούς, θέτοντας περισσότερες χώρες υπό έλεγχο.
Μολονότι η εξαμηνιαία έκθεση συνήθως δημοσιεύεται τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο, η πιο πρόσφατη έκδοση του υπουργείου Οικονομικών καθυστέρησε σχεδόν δύο μήνες, πυροδοτώντας διάφορες θεωρίες σχετικά με το τι πραγματικά συνέβαινε.
Ορισμένοι πίστευαν ότι το υπουργείο Οικονομικών περίμενε να ολοκληρωθεί η σύνοδος της G20 στην Οσάκα στο τέλος Ιουνίου, καθώς στο παρελθόν είχε χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία για να καθυστερήσει τη δημοσίευση της έκθεσης, τη διεξαγωγή συνόδων και τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Άλλοι το απέδωσαν σε εσωτερικές συζητήσεις μεταξύ αξιωματούχων για το πώς θα αξιολογήσουν την τάση του Βιετνάμ να παρεμβαίνει στο νόμισμά του.
Στην έκθεση του Οκτωβρίου, η χώρα δεν είχε καν συγκροτήσει λίστα των εμπορικών εταίρων που βρίσκονται υπό παρακολούθηση, το οποίο σημαίνει ότι πληρούσαν δύο από τα τρία κριτήρια που ορίζει η τροπολογία Μπένετ, η οποία χρησιμοποιείται από το 2016 για να καθοριστεί αν μια χώρα χειραγωγεί ή όχι το νόμισμά της.
Τα κριτήρια έχουν εδώ και καιρό ως εξής:
* Διμερές εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, το οποίο υπερβαίνει τα $20 δισ.
* Ενα «σημαντικό» πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο αντιστοιχεί στο 3% του ΑΕΠ ή περισσότερο.
*«Επίμονη» μονομερής παρέμβαση, στην οποία οι καθαρές αγορές συναλλάγματος ανέρχονται τουλάχιστον στο 2% του ΑΕΠ της χώρας σε περίοδο δώδεκα μηνών.
Τον Οκτώβριο, η Κίνα, η Γερμανία, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Κορέα και η Ελβετία είχαν συμπεριληφθεί στη λίστα. Αυτή τη φορά, φιγουράρει το Βιετνάμ, όπως και η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Σιγκαπούρη και η Μαλαισία.
H Ινδία και η Ελβετία δεν βρίσκονται πλέον υπό παρακολούθηση. Καμία χώρα δεν κατηγορήθηκε ευθέως για χειραγώγηση (με άλλα λόγια, καμία χώρα δεν πληρούσε και τα τρία κριτήρια, σύμφωνα με τις ΗΠΑ).
Η κίνηση να μη χαρακτηριστεί το Βιετνάμ χειραγωγός νομίσματος ήταν σωστή, σύμφωνα με τον Μπραντ Σέτσερ στο Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων. Αν και παραδέχεται στους Financial Times ότι το Βιετνάμ είχε παρέμβει στο παρελθόν, την περίοδο Ιουλίου-Δεκεμβρίου που καλύπτει κατά κανόνα η έκθεση, η οποία βγαίνει τον Απρίλιο, είναι «η μόνη περίοδος τα τελευταία 2,5 χρόνια που δεν παρενέβησαν».
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσίευση του Σέτσερ, το Βιετνάμ δεν παρενέβη στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, εξαιτίας των ακόλουθων: «Τότε ήταν που οι εμπορικές κινήσεις του Τραμπ κατά της Κίνας οδήγησαν χαμηλότερα όλες τις κυμαινόμενες ασιατικές συναλλαγματικές ισοτιμίες και μείωσαν τις ανοδικές πιέσεις στα ασιατικά νομίσματα, στα οποία παρεμβαίνουν περισσότερο οι κυβερνήσεις (Σιγκαπούρη, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ και ίσως η Ταϊβάν)».
Επιπρόσθετα, ο κ. Σέτσερ επισημαίνει ότι η διεύρυνση του εμπορικού πλεονάσματος της χώρας με τις ΗΠΑ είναι «made in America», καθώς οι δασμοί στις κινεζικές εισαγωγές επιτάχυναν τη στροφή προς το Βιετνάμ ως «το τελικό σημείο συναρμολόγησης στην εφοδιαστική αλυσίδα ασιατικών ηλεκτρονικών ειδών».
Παρά τα σημεία αυτά, μπορεί να είναι δυσκολότερο για το Βιετνάμ ή για οποιονδήποτε εμπορικό εταίρο να ξεφύγει από την ταμπέλα του χειραγωγού νομίσματος στο μέλλον. Όπως φαίνεται στην πιο πρόσφατη έκθεση, το υπουργείο Οικονομικών έχει αποφασίσει να τροποποιήσει τα κριτήρια που παρουσιάστηκαν παραπάνω, το οποίο μπορεί να οδηγήσει περισσότερες χώρες να έρθουν αντιμέτωπες με πιο αυστηρό έλεγχο.
Πρώτον και κυριότερο, το υπουργείο Οικονομικών θα αυξήσει τον αριθμό των εμπορικών εταίρων που ελέγχει. Αντί για τις 12 χώρες τις οποίες αξιολογούσε στο παρελθόν, το υπουργείο θα παρακολουθεί τώρα τους 20 περίπου εμπορικούς εταίρους των οποίων οι διμερείς εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ υπερβαίνουν τα $40 δισ. τον χρόνο.
Δεύτερον, το όριο για ένα «σημαντικό» πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναθεωρήθηκε χαμηλότερα κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 2%, το οποίο σημαίνει ότι θα είναι πιο εύκολο να παραβιαστεί. Τέλος, αν μια χώρα εμπλακεί σε μια «επίμονη, μονομερή» παρέμβαση στην αγορά νομίσματος για μόλις έξι μήνες, αυτό είναι αρκετό για να διαμαρτυρηθεί το υπουργείο.
Καθώς τα κριτήρια των χωρών στις οποίες μπορεί να μπει η ταμπέλα της χειραγώγησης νομίσματος γίνονται πιο αυστηρά, το ίδιο συμβαίνει και με τις συνέπειες. Αργά την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε σχέδια για την επιβολή δασμών σε χώρες που υποτιμούν τα νομίσματά τους. Η αλλαγή του κανονισμού, σύμφωνα με τον υπουργό Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος, «προειδοποιεί τους ξένους εξαγωγείς ότι το υπουργείο Εμπορίου μπορεί να καταπολεμήσει τις νομισματικές επιδοτήσεις που πλήττουν αμερικανικές βιομηχανίες».
Κατά πώς φαίνεται, οι περισσότεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ θα έπρεπε να λάβουν την προειδοποίηση σοβαρά υπόψη.
Της Colby Smith
ΠΗΓΗ
